Promieniowanie słoneczne obejmuje trzy rodzaje promieniowania: podczerwone, światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe. Najsilniejsze działanie na ludzką skórę wykazuje trzeci z wymienionych rodzajów.
Promieniowanie ultrafioletowe dzieli się na trzy zakresy o różnej długości fali:
1. UVC (najkrótsza fala). Jest niemal całkowicie zatrzymywane przez warstwę ozonową i prawie w ogóle nie dociera do powierzchni ziemi.
2. UVB (średnia długość fali). Penetruje naskórek oraz skórę właściwą. Wykazuje działanie rumieniotwórcze. W wyniku tego rodzaju promieniowania powstaje opalenizna, ale także poparzenia słoneczne. Promieniowanie UVB - razem z UVA - odpowiadają za fotostarzenie i nowotwory skóry.
3. UVA (najdłuższa fala). Jego natężenie jest na stałym poziomie przez cały dzień, niezależnie od pogody i pory roku. Dociera znacznie głębiej aniżeli promieniowanie UVB, wnikając do tkanki podskórnej.
Jego działanie nie wywołuje zaczerwienienia ani zabarwienia skóry (w ograniczonych dawkach), ale w połączeniu z UVB natychmiastowo powoduje odczyn rumieniowy (obydwa rodzaje promieniowania emitowane są przez lampy w solarium). UVA jest też odpowiedzialne za niszczenie kolagenu w skórze, plamy pigmentacyjne, przedwczesne starzenie oraz zmiany nowotworowe.
Aby nie narażać skóry na ryzyko szkodliwego działania powyżej wymienionych rodzajów promieniowania, powinniśmy stosować filtry przeciwsłoneczne . Przez cały rok, nawet w naszym klimacie!
Latem kwestia owłosienia staje się bardziej aktualna niż kiedykolwiek (fot. Unsplash.com) Latem kwestia owłosienia staje się bardziej aktualna niż kiedykolwiek (fot. Unsplash.com)
Czym są filtry?
Mianem filtrów przeciwsłonecznych określa się związki chemiczne, wykorzystywane w kosmetykach, które mają za zadanie chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego.
Stosowane są dwa rodzaje filtrów: mineralne (fizyczne) oraz chemiczne. Dopiero użycie kilku filtrów w jednym kremie (najlepiej mieszanki chemicznych i fizycznych) daje skórze odpowiednią, pełną ochronę.
- Chemiczne (sztuczne) - mają właściwości pochłaniające energię niesioną przez promieniowanie słoneczne. Należą do nich: oktokrylen (UVB), silatrisol (ochrona przed UVA i UVB), avobenzon (UVA), tinosorb M (filtr nowej generacji, chroni przed UVB i UVA). Często na opakowaniach spotyka się także takie oznaczenia jak Butyl Methoxydibenzoylmethane czy Ethylhexyl Methoxycinamate.
- Mineralne (fizyczne, naturalne) - działają jak mikroskopijne lustra, nie przepuszczając promieniowania . Są to: dwutlenek tytanu (stosowany także we fluidach, ma właściwości kryjące i rozjaśniające) oraz tlenek cynku. Obydwa chronią przed UVB oraz częściowo przed promieniami UVA.
Zobacz produkty do pielęgnacji ciała na Avanti24.pl!
Co oznacza skrót SPF?
SPF (Sun Protection Factor) jest współczynnikiem, który określa, o ile czasu dłużej możemy przebywać na słońcu - po zastosowaniu danego preparatu - do momentu wystąpienia rumienia skóry, w porównaniu do analogicznego czasu pobytu na słońcu - bez ochrony skóry.
W praktyce oznacza to, że np. bez zastosowania filtra rumień u danej osoby pojawi się po 20 minutach, zaś po użyciu kremu z filtrem SPF 15, czas ten wydłuży się do 15 x 20 minut (5 godzin).
SPF określa stopień ochrony skóry przed promieniowanie UVB, co oznacza, że nawet wysoki faktor chroniący przed UVB (np. SPF 30) może wcale nie osłaniać przed promieniami UVA, które wnikają głęboko w skórę i i odpowiadają za jej fotostarzenie. Dlatego wybierać należy te kremy, które na opakowaniu mają oznaczenie ochrony zarówno przed UVA, jak i UVB.
Wskaźnik ochrony przed promieniowaniem UVA określa się skrótem IPD lub PPD (Imediate Pigmentation Darkening) - im wyższa jego wartość, tym lepsza ochrona przed szkodliwością promieniowania UVA.
Unsplash.com CC0 Unsplash.com CC0
Karnacja a wysokość filtra
Zasada jest prosta, im jaśniejsza karnacja, tym wyższy filtr powinno się stosować. Oznaczenie SPF 1 do 6 oznacza niski stopień ochrony, 7 do 15 - średnią, powyżej 15 - wysoką. Faktory od wartości SPF 50 określane są mianem sun blocker'ów , co nie oznacza jednak, że tworzą całkowicie nieprzepuszczalny ekran ochronny (zatrzymują ok. 98% promieniowania).
Opalanie należy zacząć od wysokiego filtra i obniżać jego wartość w miarę powstawania opalenizny. Istotne jest też miejsce, gdzie się zażywamy kąpieli słonecznej - wylegiwanie się na egipskiej plaży wymaga bardzo silnej ochrony (co najmniej SPF 30, w zależności od fototypu skóry), zaś w nadbałtyckim kurorcie zagrożenie poparzeniem jest mniejsze. Im bliżej równika się opalamy, tym wyższą wartość powinien mieć zastosowany filtr.
Należy pamiętać także, że aby uzyskać najwyższą możliwą ochronę, nie wystarczy zastosować kremu z filtrem tylko rano lub przed wyjściem na plaże. Żeby uniknąć podrażnień i poparzeń, należy nakładać kosmetyk grubą warstwą co 2-3 godziny, szczególnie te chemiczne, które są mniej stabilne. Nie można też zbytnio wierzyć zapewnieniom o wodoodporności produktu. Po każdej kąpieli w morzu czy basenie, najlepiej powtórzyć smarowanie kremem.
