8 typów wewnętrznej jędzy, a wśród nich: Pochłaniaczka Osiągnięć, Królowa Porównań, Księżniczka Odrzucenia

Wyobraź sobie himalaistkę psychopatkę, która właśnie wspięła się na sam szczyt i która nawet nie zatrzymuje się na chwilę, by podziwiać widoki lub pogratulować sobie zwycięstwa. Zamiast tego zaczyna natychmiast rozglądać się za następnym wierzchołkiem, który mogłaby zdobyć.

Pochłaniaczka Osiągnięć nigdy nie świętuje osiągnięcia kolejnego kamienia milowego - kieruje twój wzrok na cel, którego nigdy nie osiągniesz, bo linia mety wciąż przesuwa się coraz dalej. Robota Pochłaniaczki Osiągnięć polega na tym, by podtrzymywać twoje uzależnienie od dążenia do coraz to nowych osiągnięć - dlatego też wciąż opowiada ci bujdy o magicznej mecie, która udowodni, że wreszcie dotarłaś do ostatecznego celu, więc możesz odpocząć i przestać pracować tak ciężko.

Ale, o dziwo, ten dzień nie nadchodzi nigdy. Nigdy nie czujesz, że osiągnęłaś wystarczająco dużo, bo nigdy nie dostrzegasz, nie pamiętasz lub nie uznajesz tego, co do tej pory udało ci się zdziałać. Nie ma nic złego w wyznaczaniu sobie celów - to tylko ta uzależniona część może wyrządzić ci szkodę.

Broń: Samoustawiająca się wyżej poprzeczka

Pochłaniaczka Osiągnięć podpuszcza cię, by postawić sobie poprzeczkę wysoko. wyżej. jeszcze wyżej! Tym samym zmusza cię do ogromnego wysiłku okupionego stresem. A kiedy już docierasz do mety i chcesz głośno oznajmić o swoim sukcesie, poprzeczka podjeżdża do góry, ty czujesz, że o włos minęłaś się z celem. Nie ma żadnego znaczenia, że osiągnęłaś więcej niż większość znanych ci osób, wciąż czujesz, że to za mało.

Toksyczne nawyki

• - Opierasz swoją wartość na wynikach i zewnętrznym uznaniu.
• - Jesteś permanentnie niezadowolona.
• - Umniejszasz i nie uznajesz osiągnięć i kamieni milowych we własnym życiu.
• - Przesadnie skupiasz się na przyszłości.
• - Przepracowujesz się i zmuszasz do nadmiernego wysiłku.
• - Wywierasz na siebie presję, by być o krok dalej niż cała reszta.
• - Poszukujesz potwierdzenia swojej wartości na zewnątrz.
• - Masz nierealne oczekiwania i wymagania wobec siebie samej.

Głównym zadaniem Królowej Porównań jest ocena tego, jak wygląda twoje życie i jak sobie w nim radzisz w porównaniu do tego, gdzie znajdować się powinnaś, mogłabyś lub gdzie się znajdowałaś.

Nie spodziewaj się, że Królowa zapyta: "Co sprawi, że będziesz szczęśliwa?". O, nie! To Królowa martwi się o wiele bardziej tym, gdzie plasujesz się w porównaniu z innymi - zazwyczaj w konkretnych sferach twojego życia: w kwestii finansowej, statusu związku, rozwoju zawodowego, twojej sylwetki bądź poziomu wysportowania. Cała jej energia skupia się na ciągłym sprawdzaniu, czy dorastasz do miary. A jeśli nie dorastasz lub jeśli tylko Królowa zauważy, że zostajesz w tyle za innymi, bez zastanowienia wyciąga swoją broń - lustra porównań: takie, które sprawi, że poczujesz się mniejsza niż inni, i takie, które da ci poczucie wyższości.

Efekt działania obu lustereczek jest równie destrukcyjny: albo poczujesz się jak totalne zero, albo odłączysz się i odizolujesz od innych.

Broń: Lustereczko Drugorzędności

Królowa Porównań używa tego lustra, by ukazać ci obraz, w którym wszyscy są lepsi od ciebie: piękniejsi, lepiej zorganizowani, osiągający niebywałe sukcesy - dodaj tu, co tylko chcesz. Czujesz, że nie nadążasz, zostajesz w tyle i nie dorastasz do ogólnie przyjętej miary.

Lustereczko pokazuje również "lepszą" ciebie z przeszłości lub twoje wybujałe wyobrażenia na własny temat. Efekt? Porównujesz się do kogoś, kim byłaś, lub kogoś, kim być powinnaś (według ciebie samej) i stwierdzasz, że obecna tu kobieta nie jest wystarczająco piękna, zdolna czy dobra.

Lustereczko Wyższości

To lustro napełnia twoją głowę myślami pełnymi protekcjonalności - w jego odbiciu widzisz siebie "lepszą" od pozostałych. Ten obraz sprawia, że czujesz się lepiej sama ze sobą, umniejszając innym i dodając zasług samej sobie. To wyjątkowo podstępne lustereczko - może ci się od niego zakręcić w głowie. Sprawia, że czujesz się świetnie, ale na dłuższą metę skutkuje odosobnieniem i samotnością.

Toksyczne nawyki

• - Opierasz swoje wartości i szczęście na dokonaniach innych i wyobrażeniach o nich. Porównujesz siebie do innych.
• - Osądzasz innych.
• - Osądzasz siebie samą.
• - Porównujesz się do siebie z przeszłości lub własnych wyidealizowanych wersji.
• - Odrzucasz siebie samą.
• - Próbujesz stać się kimś innym, niż tak naprawdę jesteś.

Ma w sobie wiele z króliczka z reklamy baterii - starcza jej mocy na długo. Zajęcioholiczka to twój prywatny tyran i poganiacz niewolników. Zawodowo zajmuje się odmawianiem ci prawa do odpoczynku, dopóki nie uporasz się z robotą i nie odhaczysz wszystkich pozycji na liście rzeczy do zrobienia (uprzedzamy: to nigdy nie nastąpi. Liście wciąż przybywa pozycji). Wystarczy, że odłożysz na chwilę pracę, a ona sprawi, że poczujesz się jak ostatni nierób. Nie potrafi usiedzieć na miejscu - więc i tobie się nie uda. Tak po prostu być? Nic nie robić?

Nie spodobałoby się jej to, dlatego sprawia, że myśli w twojej głowie przesuwają się jak pasek informacyjny, na którym ktoś wypisał nieskończoną listę rzeczy i które należy zrobić, które powinnaś była zrobić i o których musisz pamiętać. Odpuści ci na chwilę dopiero wówczas, kiedy się rozchorujesz i pozwoli się zatrzymać, gdy jakaś katastrofa wywróci ci życie do góry nogami.

Ona i Pochłaniaczka Osiągnięć to papużki nierozłączki: różnica jest taka, że Zajęcioholiczka nie przejmuje się zbytnio celami. Chodzi jej wyłącznie o to, by wiecznie cię czymś zajmować.

Broń: Kilometrowa lista zadań

Nie widać jej końca, nie robi się ani trochę krótsza, i nie jest określone, co jest ważne, a co może poczekać - wszystko trzeba zrobić TERAZ! DZISIAJ! I musisz to zrobić TY! Zajęcioholiczka w nocy zakrada się do twojego łóżka i deklamuje ci wprost do ucha wszystko to, czego jeszcze nie zrobiłaś i o czym musisz pamiętać jutro.

Broń: Pistolet na winę i pochwały

Za pomocą tego pistoletu strzela w ciebie nabojem z poczuciem winy, abyś poczuła się źle, że nic nie robisz lub nagradza cię strzałem pochwały: świetna robota! Jesteś tak bardzo, bardzo zajęta! I tak czujesz się winna za każ- dym razem, kiedy nie spędzasz produktywnie swojego czasu, zaś twoje poczucie własnej wartości niebezpiecznie splata się z tym, ile robisz, i na jak zajętą wyglądasz.

Toksyczne nawyki

• - Usiłujesz zdziałać więcej niż zwykły człowiek jest w stanie zrobić w dzień/tydzień/miesiąc.
• - Opierasz swoje poczucie własnej wartości na tym, ile udało ci się zrobić.
• - Czujesz się jak ofiara/męczennica swoich zobowiązań.
• - Wszystko jest priorytetem.
• - Myślisz obsesyjnie o tym, co należy zrobić.
• - Przepracowujesz się, robisz więcej niż to naprawdę konieczne.
• - Odpoczywasz i zwalniasz tempo życia wyłącznie wtedy, kiedy jesteś chora.
• - Twoją wymówką staje się to, jak bardzo jesteś zajęta.

Oto przed tobą twoja prywatna lizuska! Strasznie się boi, że nikt jej nigdy nie polubi, jeśli nie będzie robiła rzeczy, których inni ludzie od niej oczekują, nie będzie mówiła tego, co należy powiedzieć i nie będzie poświęcać się dla innych.

Na co dzień uważnie sprawdza, czy zachowujesz się zgodnie z kodeksem Dobrej Dziewczynki (który jest, rzecz jasna, stekiem tłustych kłamstw), według którego "Dobre Dziewczynki ofiarowują siebie innym, zanim zatroszczą się o siebie"; "Dobre Dziewczynki nie wszczynają awantur"; "Dobre Dziewczynki nie mówią rzeczy, które można uznać za kontrowersyjne lub obraźliwe" oraz "Dobre Dziewczynki nigdy nie odmawiają pomocy innym, nawet jeśli nie bardzo mają na to siłę".

Dzięki jej podszeptom wierzysz, że udzielanie pomocy innym z poczucia obowiązku lub winy oraz ustawiczne działanie na własną niekorzyść jest normalnym stanem. Sprawia, że postępujesz w określony sposób, ponieważ "właśnie tak należy zrobić", choćbyś działała wbrew sobie.

Wszyscy są ważniejsi od ciebie. Dobra Dziewczynka nie potrafi utrzymać zdrowych relacji i nakazuje ci ofiarować innym wszystko to, co posiadasz: twój czas, pieniądze i energię

Broń: Maska Dobrej Dziewczynki

Dobra Dziewczynka wygląda z zewnątrz na niewinną, słodką i dobrą istotę. Ale to tylko pozory stworzone po to, by wszyscy naokoło wierzyli, że mają do czynienia z aniołem, pełną miłości i troski altruistką, zawsze postępującą właściwie - zaprzeczeniem egoizmu w każdej chwili gotowym pomóc bliźniemu.

Wewnętrzna zołza w typie Dobrej Dziewczynki nie chce, by ktokolwiek zobaczył, co kryje się pod maską - mogą to być złość albo nieposkromiona buntowniczka. Sprawia, że ani na chwilę nie przestaniesz się uśmiechać, choćbyś w środku kipiała z wściekłości.

Toksyczne nawyki

• - Postępujesz i pomagasz z poczucia winy i obowiązku.

• - Pozwalasz innym się wykorzystywać.

• - Dajesz z siebie więcej, niż możesz dać - wyczerpujesz swój czas, energię i zasoby finansowe.

• - Troszczysz się zbytnio o innych i zaniedbujesz siebie samą.

• - Mówisz tak, nawet gdy chcesz/powinnaś powiedzieć nie.

• - Tłumisz w sobie prawdziwe myśli, uczucia i potrzeby.

• - Ustanawiasz luźne i niezdrowe granice.

Żeby poznać wszystkie trzynaście typów wewnętrznych jędz, i dowiedzieć się, jak z nimi walczyć, sięgnijcie po książkę Amy Ahlers i Christine Arylo "Rozpraw się ze swoją wewnętrzną jędzą".

Oto twój prywatny ochroniarz, który nie pozwoli, by ktokolwiek cię skrzywdził lub sprawił, że poczujesz się niekochana. Jest jedno ale - jej metody przynoszą odwrotny efekt, a ty czujesz się odrzucona, nie potrafisz nawiązać więzi i jesteś samotna. Daje o sobie znać na trzy sposoby.

Może rozniecić w tobie uczucie odrzucenia, przekonując cię, że nikt nigdy cię nie pokocha, że jesteś skazana na samotność i że nikt nie ma ochoty się z tobą spotykać/rozmawiać/przyjaźnić. Jej pokręcona logika zakłada, że jeśli to ona sprawi, że poczujesz się odrzucona, nikt inny nie zdoła tego zrobić.

Będziesz czuła się mała i nic nieznacząca, nie będziesz podejmowała ryzyka, a Królowa będzie odciągać cię od innych, by nikt przypadkiem nie okazał ci wsparcia. Drugą taktyką może być podpuszczanie cię, byś zaufała niewłaściwym osobom - zastawianie na ciebie pułapki prawdziwej zdrady i odrzucenia tylko po to, by udowodnić, jak niebezpieczne może być zaufanie.

Jej trzecia taktyka polega na zatrzymywaniu cię w niezdrowych związkach lub takich, które się przeterminowały - bo lepiej mieć jakąkolwiek namiastkę miłości (choćby opierała się na współzależnościach lub była toksyczna), niż być samą.

Broń: Lustereczko "Nikt cię nie kocha"

Odbija twój niekochany, nielubiany i samotny obraz - od razu widzisz, że nikomu na tobie nie zależy, nikt cię nigdzie nie zaprasza i nie masz swojego miejsca na Ziemi. Utrzyma cię w przekonaniu, że nie można wierzyć miłości i ufać innym ludziom. Boisz się, że jeśli przestaniesz się w nie wpatrywać, to doświadczysz odrzucenia, zanim się obejrzysz.

Broń: Skorupka ochronna

Królowa Odrzucenia wznosi mury, wieże i buduje pola siłowe wokół twojego serca, aby trzymać wszystkich z dala od niego i ochronić cię przed potencjalną krzywdą. Koniec końców, efekt jest odwrotny - bariery ochronne powstrzymują cię przed intymnością i nawiązaniem więzi, której pragniesz. Nikt z zewnątrz nie jest w stanie się przez nie przedrzeć, a twoje relacje z innymi są powierzchowne i opierają się na wygodzie.

Utrzymujesz je tylko do czasu, dopóki są dla ciebie wygodne. Dzięki skorupce ochronnej jesteś bezpieczna i daleka od jedynej rzeczy, która naprawdę przeraża Królową Odrzucenia: bezbronności. Ale tak naprawdę to przez nie jesteś samotna i nie masz wokół siebie nikogo, kto tak naprawdę okazałby ci wsparcie, potrzebujesz bardziej niż czegokolwiek w świecie.

Toksyczne nawyki

• - Jesteś przesadnie niezależna i samowystarczalna - to twój sposób na odcięcie się od intymności i bezbronności.
• - Podchodzisz sceptycznie do ludzi i im nie ufasz.
• - Robisz wszystko sama, by uniknąć możliwego odrzucenia lub rozczarowania.
• - Izolujesz się.
• - Zadowalasz się namiastką, choć tak naprawdę pragniesz więcej.
• - Tkwisz w niezdrowych i niesatysfakcjonujących związkach.
• - W twojej głowie pobrzmiewa przekonanie, że nigdzie nie ma dla ciebie miejsca.
• - Zadręczasz się poczuciem bycia niekochaną, samotną i powtarzasz sobie, że nikt cię nigdy nie pokocha.

Choć to wewnętrzna zołza o wielu twarzach - w zależności od jej nastroju - w rzeczywistości skupia się tylko na jednym: upewnia się, że żyjesz w stanie podwyższonego niepokoju i strachu. Zawodowo zamartwia się i pisze czarne scenariusze.

Ma ogromny talent do wyszukiwania dowodów na to, że nie możesz być pewna pozytywnego obrotu spraw - zawsze musisz mieć się na baczności i trzymać podniesioną gardę. Kiedy wszystko zmierza w dobrym kierunku, nawet wówczas na pewno znajdzie sobie coś, czym można się pomartwić.

A jeśli tylko zauważy najmniejszy szczegół, który poszedł na opak - od razu weźmie to za znak nadciągającej klęski. Sprawia, że w twojej głowie kręcą się filmy katastroficzne i wpędza cię w takie paranoje, że zaczynasz biegać jak kot z pęcherzem i podejmować decyzje podyktowane strachem.

Kiedy sprawy nie układają się po twojej myśli, zaaplikuje ci doła wszech czasów - w końcu woli cierpieć, niż być szczęśliwa: jeśli wydaje ci się, że wszystko jest dobrze - wszystko w każdej chwili może runąć z impetem.

Broń: Wywoływacz katastrofy

To trochę tak jak z wywoływaniem deszczu - Zamartwicielka zapewni ci osobistą chmurę deszczową nad głową i wyleje na ciebie tony ponuractwa i negatywnych myśli. Nie ma znaczenia, co próbujesz zrobić, by znów wyjrzało słońce -  ona sprawi, że ulewa nigdy się nie skończy, utopi cię w smutku, uczuciu porażki i będzie przekonywać, jak smętne i trudne jest życie.

Toksyczne nawyki

• - Tworzysz katastroficzne wizje i historie w swojej głowie.
• - Robisz symulacje przyszłości.
• - Trzymasz się kurczowo sytuacji z przeszłości.
• - Szukasz wszędzie dowodów na to, jak trudne jest twoje życie
• - Obsesyjnie myślisz o czarnych scenariuszach i hipotetycznych sytuacjach.
• - Zamartwiasz się i działasz pod wpływem strachu.
• - Skupiasz się i opowiadasz o tym, co idzie na opak w twoim życiu.
• - Twoja szklanka jest zawsze do połowy pusta, nawet wówczas, kiedy dzieje się coś dobrego.