Czy można pożegnać niewidomego słowami "do widzenia"? Jak rozmawiać z osobą, która siedzi na wózku? [RADY]
Savoir-vivre w relacjach sprawni-niepełnosprawni
Anię Klechniowską, która jest niepełnosprawna od urodzenia i porusza się o kulach denerwuje, że niepełnosprawni są wkładani do jednej dużej szuflady. To trochę tak jak z dowcipami o blondynkach. Ania dobrze pamięta małą dziewczynkę, która zapytała mamę: Dlaczego ta pani tak wygląda? W odpowiedzi mama szarpnęła córkę i powiedziała: Bo była niegrzeczna i bozia ją pokarała. Jak będziesz niegrzeczna to tak samo będziesz wyglądać!
Maciek Wiatrowski od 23 lat porusza się na wózku po tym, jak skoczył do basenu i złamał kręgosłup. Na co dzień potrzebuje wsparcia asystenta np. w ubieraniu się, przemieszczaniu po mieście, przygotowaniu posiłku. Nie chce być postrzegany przez pryzmat swojej niepełnosprawności.
Psychoterapeuta Adam Nyk do dzisiaj wspomina starszą panią, która koniecznie chciała mu dać biały ser na stacji metro Centrum w Warszawie, bo przecież niepełnosprawny na wózku jest taki biedny i trzeba mu pomóc. Adam grzecznie podziękował i odmówił przyjęcia sera na co w starszą panią wstąpiła złość i rozgoryczenie. Zaczęła wykrzykiwać, że ona chce pomóc, a on nie chce jej sera i to chyba nieprawda, że niepełnosprawni są tacy biedni.
Jeżeli kiedykolwiek zastanawialiście się nad tym, jak się zachowywać się w towarzystwie osoby niepełnosprawnej przeczytajcie "Poradnik o relacjach sprawni-niepełnosprawni". Opracowany został w oparciu o doświadczenia podopiecznych, pracowników i wolontariuszy Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ. - Nie chcemy pouczać, wytykać błędów, ale raczej przekonać do tego, że osoby z niepełnosprawnością to przede wszystkim ludzie, którzy chcą być traktowani jak ludzie
Niepełnosprawność umysłowa nie oznacza fizycznej i na odwrót Fot. iPhoto
Rozmawiaj z człowiekiem, nie jego niepełnosprawnością
1. Traktuj ludzi jak ludzi. Jeżeli z kimś rozmawiasz to rozmawiaj z człowiekiem, a nie z jego niepełnosprawnością.
2. Pamiętaj, że niepełnosprawność ruchowa nie oznacza niepełnosprawności intelektualnej i odwrotnie.
3. Rozmawiaj bezpośrednio z osobą, która jest niepełnosprawna, a nie z osobą, która jej towarzyszy. Zamiast: Proszę, niech pani zapyta tego pana, czy wypełnił już druki, powiedz wprost do zainteresowanego: Czy wypełnił pan już druki?
4. Nie bój się zadawać pytań o niepełnosprawność, ale niech to nie będzie jedyny temat rozmowy! Jest tyle ciekawych rzeczy, o których można pogadać.
Kiedy nie rozumiesz co mówi osoba niedosłysząca, poproś o powtórzenie zdania Fot. iStock
Nie zawsze znaczy nie
5. Zawsze najpierw zapytaj, czy możesz pomóc i jak, zanim to zrobisz. Nie pomagaj na siłę. Pamiętaj, że NIE to znaczy NIE.
6. Nigdy nie dotykaj wózka osoby z niepełnosprawnością bez pozwolenia. To strefa prywatna.
7. W kontakcie z osobą z niepełnosprawnością nie mów głośno, wolno, "dużymi literami", chyba, że zorientujesz się, że Twój rozmówca ma problemy ze słuchem. Wtedy mów w normalnym tempie nie zakrywając ust lub zapisz najważniejsze rzeczy na kartce.
8. Jeżeli rozmawiasz z osobą, która ma problemy z mówieniem, poproś o powtórzenie i upewnij się, że dobrze zrozumiałeś. Możesz też poprosić, żeby napisała, co chce przekazać.
Jeśli ktoś nie chce twojej pomocy, nie narzucaj jej Fot. iStock
Cofnij się, nie zaskakuj, nie strasz
9. Jeżeli rozmawiasz z osobą siedzącą na wózku, cofnij się trochę, aby nie musiała zadzierać głowy lub usiądź, jeżeli masz taką możliwość.
10. Nie strasz dzieci niepełnosprawnością (np. jak będziesz niegrzeczny to też będziesz jeździł na wózku!), to niedopuszczalne. Dziecku można w prosty sposób powiedzieć że, np. ten pan ma chore nogi i dlatego jeździ na wózku. Wózek jest dla niego tak, jak dla nas buty.
11. Śmiało możesz powiedzieć "do widzenia" czy "spójrzmy na to inaczej" do osoby niewidomej lub słabowidzącej. To sformułowania używane w potocznym języku, za które nikt się nie obrazi.
12. Nie zaskakuj osoby niewidomej, nie dotykaj jej bez pozwolenia. Możesz spokojnie zapytać, czy potrzebuje pomocy i jeżeli tak, podać jej swoje ramię (powiedz, że podajesz ramię). Idź pół kroku przed nią. Informuj o ewentualnych przeszkodach z dużą dokładnością w krótkich komunikatach. Nie wystarczy samo UWAGA! Trzeba dodać, że np. po prawej stronie stoi samochód.
Pies przewodnik Fot. iStock
Bądźmy naturalni
13. Nie zaczepiaj psa przewodnika, który idzie z osobą niewidomą. Ten pies jest w pracy i dba o bezpieczeństwo swojego właściciela. Nie można rozpraszać jego uwagi.
14. Jeżeli witasz się lub żegnasz z osobą, która nie ma prawej ręki, możesz uścisnąć jej sprawną lewą rękę lub kikut. W ułamku sekundy zorientujesz się, którą rękę do Ciebie wyciąga. Odpowiedz na to naturalnie.
15. Miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnością celowo są dużo szersze. To z myślą o osobach, które muszą całkowicie otworzyć drzwi, aby obok samochodu postawić swój wózek i się na niego przesiąść. Dlatego nie "zabieraj" swoim samochodem nawet kawałka takiego miejsca.
