Precyzyjne określenie tego, czym jest aseksualizm nie jest proste. Można się zgodzić jedynie, że towarzyszy mu brak pociągu seksualnego do osób tej samej lub innej płci. Problem występuje już w jego definiowaniu. W niektórych ujęciach uznaje się, że jest to brak orientacji seksualnej lub czwarta orientacja seksualna - obok heteroseksualizmu, homoseksualizmu i biseksualizmu. Nie można też utożsamiać aseksualności z:
Zdarza się, że aseksualiści utrzymują kontakty seksualne, choć nie jest to dla nich związane z odczuwaniem przyjemności. Zachowują także potrzeby seksualne, ale możliwość ich zaspokojenia nie jest związana z relacjami z innymi osobami. Przyjmuje się, że na identyfikację jako osoba aseksualna wpływa przede wszystkim własna subiektywna ocena powodowana brakiem odczuwania pociągu seksualnego do innych osób. Warunkiem nie jest też, że osoba taka wcale nie uprawia seksu - może to robić na przykład z uwagi na partnera, ale nie jest to dla niej związane z autonomiczną potrzebą, odczuwaniem przyjemności. Ważne jednak, aby partner możliwie najwcześniej był uprzedzony o aseksualności drugiej strony tak, aby podejmowane co do wspólnego życia wybory były w pełni świadome.
Aseksualność w ścisłym sensie jest wrodzona. Sytuacje, gdy pożądania wobec innych osób nie odczuwa osoba posiadająca wcześniej taki pociąg, określa się w zasadzie jako jakiś rodzaj zaburzeń. Należy je diagnozować i leczyć - niezbędna jest w takim przypadku pomoc lekarza seksuologa. W bardzo szerokim znaczeniu także wobec nich używa się jednak terminu "aseksualność''. Najczęściej powodami bywają:
W spectrum aseksualizmu wyróżnia się kilka zróżnicowanych odmian. Najważniejszymi z nich są:
Postrzeganie osób aseksualnych stało się kwestią ważną społecznie. Powołana została organizacja Asexual Visibility and Education Network (AVEN), która ma na celu edukowanie i szerzenie wiedzy na temat aseksualności. Powstała w 2001 roku również po to, aby zwiększyć społeczną świadomość i kształtować tolerancję wobec osób aseksualnych. Znane osoby aseksualne to chociażby amerykańska piosenkarka i skrzypaczka Emilie Autumn, pisarz James M. Barrie (autor ,,Piotrusia Pana'') lub członkini zespołu rockowego the Pixies Kim Deal.
Aseksulność co to znaczy dla kobiet? Badania wykazują, że osobami aseksualnymi najczęściej są kobiety w różnym wieku. Statystycznie albo nie przeżyły one inicjacji seksualnej, albo odbyły ją w młodym wieku (poniżej 19 roku życia). Zwykle nie żyją w związkach, ale mają za sobą relacje intymne. Przyjmuje się, że osoby takie mogłyby identyfikować się ze stwierdzeniem ,"seks w moim życiu mógłby nie istnieć'', bo w związku ze swoją sytuacją nie odczuwają bólu lub dyskomfortu.
Aseksualność u mężczyzn to zjawisko nieco mniej częste, niż w przypadku kobiet. Nie oznacza jednak, że aseksualny mężczyzna nie może stworzyć udanego związku. Zależy to od tzw. "romantyczności'', gdzie wyróżnia się postawy:
Jedynie ostatnia kategoria, aromantyczność, w zasadzie wyklucza możliwość stworzenia związku, bo oprócz pociągu seksualnego występuje brak odczuwania pociągu romantycznego do osób, innej, tej samej lub obu płci.
Czy aseksualizm można leczyć? Wrodzony aseksulizm nie jest klasyfikowany jako choroba, więc nie ma potrzeby leczenia go. Również różnego rodzaju wybory życiowe wynikające z postaw filozoficznych lub religijnych nie mogą być traktowane na kształt jednostki chorobowej. Działania lecznicze trzeba podejmować jedynie wtedy, gdy aseksualizm jest spowodowany jakimś rodzajem traumy lub czynnikami chorobowymi. Dużym problemem bywa często potrzeba samookreślenia siebie, swojej orientacji seksualnej, w przypadku której również pomocna będzie wizyta u seksuologa.
Jeżeli aseksualizm jest związany z traumami lub chorobami, to podstawową metodą leczenia jest psychoterapia. Indywidualna praca z pacjentem pozwala właściwie nakierować terapię. Czasem taki rodzaj aseksualności, w jakimś sensie niechciany, może negatywnie przekładać się na inne sfery życia, choćby chęć i niemożność stworzenia trwałego związku. Czasami potrzebna jest terapia dotycząca obojga partnerów - zdarza się bowiem, że osoba aseksualna chcąc pozostać w związku udaje zadowolenie ze współżycia. Może być to źródłem silnej frustracji.