Borówka brusznica, nazywana także borówką czerwoną to roślina wieloletnia i zimozielona z rodziny wrzosowatych. Występuje w umiarkowanej i chłodnej strefie całej półkuli północnej. W Polsce jest pospolita i występuje właściwie w całym kraju. Znana potocznie jako borówka, w niektórych rejonach Polski - jako gogodze - to roślina, która dzięki swoim właściwościom leczniczym od dawna znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie.
Brusznica (borówka) czerwona - właściwości lecznicze
Właściwości lecznicze mają liście brusznicy, które zawierają arbutynę, garbniki, flawonoidy (wzmacniają ścianki naczyń włosowatych), sole mineralne, witaminy: B1, B2, PP, C oraz owoce, w których skład wchodzą: antocyjany, karotenoidy, kwasy organiczne, witamina C, pektyna i barwniki.
Najpopularniejszą właściwością liści borówki jest oczyszczanie dróg moczowych. Są one środkiem moczopędnym i przeciwzapalnym. Liście borówki brusznicy wykazują też działanie przeciwbiegunkowe. Zawarte w nich garbniki działają silnie ściągająco na błony śluzowe układu pokarmowego, zmniejszając dolegliwości.
Walory dietetyczne
Brusznica oddziałuje również na florę bakteryjną żołądka i jelit, unieszkodliwiając toksyny. Ekstrakty wodne z liści borówki brusznicy mają działanie przeciwbakteryjne w stosunku do niektórych szczepów bakteryjnych, w tym do Helicobacter pylori. Wszystko dzięki zawartości kwasu taninowego (kwasu garbnikowego). Helicobacter pylori ma ścisły związek z występowaniem ok. 80 proc. wrzodów żołądka i dwunastnicy. Walory brusznicy, jako cennego środka dietetycznego, podnosi również duża zawartość witaminy C.
Wykazano również, że bogate w polifenole ekstrakty z owoców borówki brusznicy hamują lipazę trzustkową i w ten sposób wpływają na trawienie tłuszczów oraz zużycie energii przez organizm człowieka. Zahamowanie aktywności lipazy przyczynia się do zmniejszonego trawienia tłuszczów i ich zwiększonego wydalania w formie niezmienionej przez organizm. Dzięki temu mniejsza ilość wolnych kwasów tłuszczowych ulega bezpośredniemu wchłanianiu do krwi i mniejsze jest ich magazynowanie w postaci tkanki tłuszczowej.
Ze wstępnych badań wynika, że bogate w polifenole ekstrakty z owoców borówki mogą mieć znacznie szersze zastosowanie.
Brusznica - w kosmetyce i kuchni
W kosmetyce zastosowanie ma również arbutyna zawarta w liściach borówki brusznicy. Nie tylko pozytywnie wpływa na pracę układu moczowego, lecz także na skórę, ponieważ rozjaśnia zmiany pigmentacyjne i skórę.
Działanie depigmentacyjne arbutyny wynika z zahamowania przez nią syntezy melaniny – barwnika znajdującego się głównie w komórkach skóry właściwej oraz naskórka, którego zawartość warunkuje zabarwienie skóry.
W kuchni borówkę brusznicę możemy wykorzystać do produkcji dżemów i galaretek, podawanych jako dodatek do dań mięsnych, a dzięki zawartym w owocach pektynom nie trzeba dodawać do przetworów substancji żelujących.
