Rododendron - co warto wiedzieć o tej egzotycznej roślinie?

Rododendron znany również pod nazwą azalia czy różanecznik jest ozdobnym krzewem (lub drzewem) o zimozielonych, skórzastych liściach naturalnie rosnącym w Azji, Ameryce Południowej i Europie. Ten krzew wniesie powiew egzotyki do naszego ogrodu, balkonu lub domu i stanie się ich prawdziwą ozdobą. Mimo swego piękna rododendrony są podatne na choroby i wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Tego, jak prawidłowo zajmować się tą rośliną dowiecie się z tego artykułu.

Rododendron: odmiany - bogaty wybór

Odmian rododendronów jest wiele, niektóre z nich powstały naturalnie, inne zaś poprzez selekcję lub krzyżowanie gatunków. Do najpopularniejszych odmian rododendronów należą:

  • Rododendron Blue Silver - ten osiągający wysokość około 80 centymetrów krzew posiada liczne, jasnofioletowe kwiaty. Charakteryzuje się dużą odpornością na niskie temperatury.
  • Rododendron Anna Rose Whitney - często pełni rolę żywopłotu, gdyż jest bardzo rozłożysty i osiąga wysokość nawet 3 metrów. Jego kwiaty przybierają barwę różowo-czerwoną. Jest odporny na mróz.
  • Rododendron Kruschke - krzew ten może osiągać wysokość 2-3 metrów. Jego bardzo gęste pędy są sztywne i wyprostowane, z niezwykle dużą ilością sporych liści (od dołu szarozielonych, na górze zielonych). Zakwita w maju, zaś jego różowofioletowe kwiaty posiadają oryginalne, pofalowane płatki.
  • Rododendron Calsap - jest to jedna z piękniejszych odmian rododendronów. Rozłożysty krzew osiąga szerokość około 1,5 metra i wysokość około 1,3 metra. Rosnące na nim kwiaty są duże, z białymi płatkami nakrapianymi fioletowo-rubinowymi plamkami.
  • Rododendron Andantino - ten krzew osiąga wysokość 120 centymetrów i szerokość około 140 centymetrów. Jego duże, skupione w kwiatostanach kwiaty o pofalowanych płatkach przybierają barwę rubinowoczerwoną, ciemnozielone liście mogą mieć nawet 18 centymetrów długości.
  • Rododendron Baden-Baden - krzew ten odznacza się największą wśród rododendronów odpornością na mróz. Nie jest zbyt wysoki (około 60 centymetrów) ani szeroki (około 100 centymetrów) dlatego świetnie sprawdzi się w odpowiednio dużych donicach. Posiada dzwonkowate, szkarłatnoczerwone kwiaty z pofalowanymi brzegami płatków, które są skupione w niewielkich kwiatostanach. Liście, których brzegi również są pofalowane, mają barwę ciemnozieloną.

Rododendron: pielęgnacja - o czym należy pamiętać?

Rododendrony to wymagające rośliny potrzebujące odpowiedniej gleby, nawożenia, podlewania, przycinania oraz ochrony przed mrozem (niektóre odmiany). Najlepiej poradzą sobie z ich pielęgnacją doświadczeni ogrodnicy.

  • Podlewanie - nie wolno dopuszczać ani do przesuszenia podłoża, ani do zbierania się wody. Gleba powinna być stale wilgotna, najlepiej zraszać krzewy rozproszoną wodą, wcześnie rano lub wieczorem.
  • Nawożenie - stosujemy wiosenny nawóz do rododendronów (przełom marca/kwietnia), a następnie letni (czerwiec/lipiec). Należy stosować się do zaleceń producenta danego preparatu.
  • Odchwaszczanie - systematyczne, wyłącznie ręczne, aby nie naruszyć wystających korzeni.
  • Zimowanie - krzewy dobrze jest ochraniać przed zimnem słomianą matą lub włókniną.

Rododendron. Zdjęcie ilustracyjneRododendron. Zdjęcie ilustracyjne Just dance/shutterstock

Rododendron: uprawa - przedstawiamy najważniejsze zasady

Oto najważniejsze zasady uprawy rododendronu:

  • Przed zakupem dokładnie obejrzyj korzenie sadzonek rododendronów - nie mogą być odsłonięte, wysuszone czy łatwo łamiące się lub już połamane. Po przyniesieniu do domu należy rozluźnić korzenie i przez kwadrans moczyć je w zimnej wodzie.
  • Czas sadzenia rododendronów - można zrobić to na jesień (od września do połowy listopada) lub na wiosnę (od marca do połowy maja). Rododendrony sadzone jesienią szybciej i łatwiej się ukorzeniają, w lepszym stanie zniosą również okres zimowy.
  • Gleba - powinna być zakwaszona (pH 4,5 - 5,5), przepuszczalna oraz bogata w próchnicę. Można zakupić specjalne podłoże do rododendronów.
  • Sadzenie - przed sadzeniem należy odpowiednio przygotować miejsce. Rododendrony najlepiej rosną w lekko zacienionym i osłoniętym od wiatru miejscu. Wyjątkiem są azalie, gatunki dziko rosnące czy hybrydy, które tolerują mocno nasłonecznione stanowiska - o ile gleba jest odpowiednio wilgotna. Jeżeli gleba jest gliniasta, należy zrobić drenaż ze żwiru (przy takiej glebie wybieramy odmiany oczkowane na podkładkach tolerujących glebę zasadową oraz glinę). W ogrodzie wykopujemy dołek szeroki na metr i głęboki na około 50 centymetrów, wsypujemy do niego kilkanaście centymetrów żwiru (ewentualnie gruzu), następnie w równych proporcjach dodajemy mieszankę torfu, przekompostowanej kory i kompostu. Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się chwastów a przy okazji zapewnić odpowiednią wilgotność gleby, należy już po posadzeniu krzewu wierzchnią warstwę podłoża wyściółkować około 5-centymetrową warstwą kory.
Zobacz wideo Hodujesz w domu monsterę? Sprawdź, czy odpowiednio o nią dbasz

Rododendron: przycinanie - czy jest konieczne?

Rododendrony można przycinać, jednak nie jest ono niezbędne dla ich rozwoju. Przed przycinaniem, na przykład w celu uformowania naszego krzewu należy upewnić się, że rododendron jest dobrze ukorzeniony. Zbyt słabe ukorzeniony po przycięciu może nie wypuścić już nowych pędów. Zwiędłe kwiatostany usuwamy palcami w celu pobudzenia powstawania nowych pąków kwiatowych. W marcu lub kwietniu z przemarzniętego, przesuszonego po okresie zimowym krzewu odcinamy suche gałęzie, zaś jego pozostałą część skracamy o połowę. Takie krzewy po przycięciu wymagają systematycznego podlewania, nawożenia oraz ściółkowania.

Rododendron. Zdjęcie ilustracyjneRododendron. Zdjęcie ilustracyjne Nataliya Schmidt/shutterstock

Choroby rododendronów - jak się objawiają?

Rododendrony odpowiednio pielęgnowane, podlewane oraz nawożone są dość odporne na szkodniki czy choroby. Przyczyną większości ich chorób  (oprócz błędów pielęgnacyjnych czy szkodników) są grzyby. Warto znać ich objawy, aby odpowiednio wcześnie zareagować i ocalić roślinę. Do najczęstszych chorób rododendronów należy:

  • Fytoftoroza - odglebowa choroba spowodowana grzybami. Jej objawy to: gnicie korzeni, plamy na liściach, utrata połysku przez liście, ich brązowienie oraz zwijanie się od dołu w rulon, brązowienie łodyg, brak wzrostu.
  • Antraknoza - na powierzchni liści pojawiają się szaro-brązowe powiększające się plamy.
  • Mączniak - jego objawem jest pojawienie się na liściach białego, szybko rozprzestrzeniającego się nalotu.
  • Septorioza - jest to choroba atakująca liście azalii, które przez zbyt długi czas są mokre. W konsekwencji spowolniony jest jej wzrost, na liściach pojawiają się brązowo-czerwone plamy, liście więdną i opadają.
  • Zgnilizna twardzikowa - na płatkach kwiatów pojawiają się kleiste i przezroczyste plamy z czarnymi punktami.
  • Guzowatość korzeni - na korzeniach pojawiają się dochodzące do 2 centymetrów guzy, które następnie twardnieją i zmieniają kolor na brunatno-brązowy.
  • Szara pleśń - na młodych liściach (kwiatach i pędach) pojawiają się brązowo-szare plamy a wkrótce potem również i szary nalot.

Rododendrony mogą chorować również z powodu niedoborów składników pokarmowych, np. brak boru objawia się wieloma czerwonymi lub brązowymi plamami na brzegach ich liści. Brak potasu sprawia, że tkanki pomiędzy nerwami liści przybierają żółty kolor, a na ich brzegach pojawiają się brązowe plamy. Aby nie dopuścić do powstania niedoborów, należy regularnie stosować wieloskładnikowe nawozy przeznaczone dla rododendronów.

Zobacz też: Koleus, czyli ozdobna "pokrzywka" [uprawa, odmiany, sadzonki, nasiona]

Więcej o: