Fikus - roślina do biur i mieszkań. Jak dbać o fikusa?

Fikus to roślina, która od pewnego czasu jest bardzo popularna zarówno w biurach, jak i mieszkaniach. Fikus jest stosunkowo prosty w utrzymaniu, efektowny z uwagi na dekoracyjne liście, a wśród wielu odmian każdy znajdzie odpowiednią dla siebie.

Fikus – kwiat, który komunikuje się z właścicielem

Fikus, kwiat nazywany też figowcem, to roślina należąca do rodziny morwowatych. Istnieje ponad tysiąc gatunków fikusów, w większości są to rośliny drzewiaste, ale również krzewy i pnącza. Pochodzą z tropikalnych i subtropikalnych terenów Azji, Afryki i Australii. Uprawiane są zarówno jako rośliny użytkowe (np. figowiec pospolity), jak i kwiaty doniczkowe. Wśród kilkunastu odmian fikusów doniczkowych znajdują się rośliny różniące się wyglądem, wielkością liści oraz pokrojem. Wszystkie jednak mają bardzo podobne wymagania. I potrafią komunikować się z właścicielem.

Fikus to kwiat, który ma dość jasno określone preferencje odnośnie oświetlenia, temperatury i częstotliwości podlewania. Jeśli coś mu nie odpowiada – wyraża swoje niezadowolenie natychmiast, zrzucając liście. Jest to niezawodny sygnał dla właściciela, że fikus w mniejszym lub większym stopniu cierpi. Warto wówczas sprawdzić, co mu dolega: czy ma właściwe oświetlenie, temperaturę, a może zaatakowała go choroba. Osobliwe jest to, że fikus nie lubi być przestawiany, obracany bądź poruszany. Na częste zmiany stanowiska również może zareagować zrzuceniem liści.

Fikus tępy. Zdjęcie ilustracyjne BublikHaus/shutterstock.com

Fikus to roślina, która nie tylko pełni funkcję ozdobną, ale także oczyszcza z benzoli i fenoli powietrze w pomieszczeniu. Fikus jest światłolubny, preferuje stanowiska nasłonecznione, ze światłem rozproszonym. Nie może być narażony na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, dlatego nie należy ustawiać go na południowych oknach. Nie lubi niskich temperatur i przeciągów, latem temperatura jego otoczenia powinna wynosić powyżej 20 stopni, zaś zimą – powyżej 15 stopni. Nie lubi też zbyt dużej ilości wody, dlatego po podlaniu nadmiar wody z podstawki należy usunąć. Fikusy warto zraszać, zwłaszcza latem, nie pogardzą też kąpielą pod prysznicem.

Zobacz też: Rhipsalis - kwiat patyczak. Co to za roślina? Podlewanie i pielęgnacja

Fikus – rozmnażanie rośliny

Początkujący posiadacze tego gatunku mogą zastanawiać się, czy możliwe jest rozmnażanie takiej rośliny, jak fikus. Rozmnażanie fikusów jest jak najbardziej możliwe i nie jest bardzo skomplikowane, choć niektóre gatunki, zwłaszcza początkującym, mogą sprawić pewne problemy. Najłatwiejsze do rozmnażania są: fikus sprężysty oraz fikus pnący. Generalnie fikusy rozmnaża się wegetatywnie, najczęściej wykorzystując metodę z wykorzystaniem sadzonek wierzchołkowych, która sprawdzi się w przypadku większości odmian. Metoda ta polega na odcięciu zdrowych, ulistnionych wierzchołków pędów o długości do 15 centymetrów, a następnie oderwaniu dolnych listków z sadzonki tak, by pozostało od 5 do 10 centymetrów nieulistnionego pędu. Sadzonki pozyskuje się wiosną i umieszcza na kilka dni w wodzie. Następnie sadzi się je w żyznym i wilgotnym podłożu, na głębokość około 5 centymetrów. Po podlaniu warto nakryć je folią i utrzymywać temperaturę około 25 stopni Celsjusza. W przypadku niektórych odmian konieczne może okazać się uprzednie użycie ukorzeniacza.

Fikus – odmiany. Poznaj najpopularniejsze odmiany fikusa

Doniczkowe gatunki fikusa można podzielić na trzy grupy:

• rośliny o małych liściach;
• rośliny o dużych liściach;
• rośliny pnące i płożące.

Wśród roślin o małych liściach najpopularniejsze gatunki to:

• fikus benjamina, którego cechą charakterystyczną jest ''płaczący'' pokrój;
• fikus nitida, o pokroju lekko wzniesionym;
• fikus australijski, o pokroju rozłożystym;
• fikus deltolistny, z niemal okrągłymi liśćmi i małymi zielonkawymi owocami;
• fikus tępy, z tępo zakończonymi liśćmi, często wybierany na drzewko bonsai.

Wśród roślin o dużych liściach znajdują się m.in.:

• fikus sprężysty, o dużych, skórzastych, błyszczących liściach;
• fikus lirolistny, z długimi, błyszczącymi z wierzchu liśćmi w kształcie liry;
• fikus wąskolistny, charakteryzujący się długimi, wąskimi liśćmi;
• fikus bengalski, o dużych, owłosionych, szorstkich liściach z widocznym unerwieniem.

Fikus bengalski. Zdjęcie ilustracyjne Farhad Ibrahimzade/shutterstock.com

Fikusy pnące i płożące to przede wszystkim:

• fikus pnący (ficus pumila) – samoczepne pnącze o drobnych, jajowatych, dekoracyjnych liściach;
• fikus czepny (ficus sagittata) – płożąca się roślina z ostro zakończonymi, lancetowatymi liśćmi.

Fikus benjamin – gatunek uniwersalny

Fikus benjamin, zwany też figowcem benjamińskim, jest jednym z najpopularniejszych gatunków fikusów hodowanych w mieszkaniach. Zwykle osiąga wysokość do 2 metrów, ale może urosnąć nawet do 5 metrów. Istnieją też jego odmiany miniaturowe. Charakteryzuje go zwisający pokrój, z tego powodu bywa też nazywany fikusem płaczącym. Fikus benjamina ma małe, skórzaste, błyszczące, spiczasto zakończone liście, gęsto osadzone na gałązkach. W odpowiednich warunkach może wykształcić korzenie powietrzne.

Fikus benjamin jest niezwykle wrażliwy na przestawianie i przekręcanie, nie lubi zbyt suchego powietrza, przeciągów i skoków temperatury, nie może też mieć zbyt mokrego podłoża. Wszystko to może być przyczyną zrzucania przez niego liści. A liście w przypadku rozmaitych odmian fikusa benjamina mogą się znacznie różnić od siebie:

• fikus Natasja ma ładny pokrój i zielone liście,
• fikusa Esther charakteryzują jasnozielone liście,
• liście z białymi przebarwieniami posiada fikus Golden King,
• charakterystyczne, lekko skręcone liście są typowe dla fikusa Barok.

Fikus benjamin. Zdjęcie ilustracyjne loflo69/shutterstock.com

Najbardziej dekoracyjne odmiany figowca beniamińskiego to: fikus Starlight z białym przebarwieniem liści, fikus Variegata z dwubarwnymi liśćmi oraz fikus Judi, którego liście mają żółtawe przebarwienia.

Fikus bengalski – drzewo w domu

Figowiec bengalski (banian) w naturalnym środowisku jest ogromnym drzewem, dochodzącym do 30 metrów wysokości. Odmiana domowa posiada bardzo dekoracyjne, owalne, duże liście z widocznym unerwieniem. Warto przycinać jego zbyt długie pędy, by utrzymać ciekawy pokrój rośliny. Oprócz walorów dekoracyjnych fikus bengalski ma także zdolność oczyszczania powietrza z toksyn, jest więc bardzo wartościowym i mało kłopotliwym domownikiem. Warto go często zraszać, a także przecierać regularnie jego liście wilgotną ściereczką.

Fikus bonsai – elegancja w każdym calu

Fikus bonsai tak naprawdę nazywany jest figowcem tępym (Ficus microcarpa). Odmiana ta jest jedną z najpopularniejszych roślin doniczkowych, które nadają się do formowania jako drzewko bonsai. Fikus tępy, nazywany też Ginseng, tworzy zgrubiałe u podstawy i oryginalnie poskręcane pędy, pękate i pokryte spękaną korą korzenie powietrzne oraz lancetowate, ciemnozielone, błyszczące liście. Nie jest zbyt trudny w uprawie, wymaga jasnego stanowiska i pokojowej temperatury, latem można wystawiać go na balkon lub taras, ale należy chronić go przed chłodem. Lubi optymalną wilgotność podłoża oraz podwyższoną wilgotność powietrza – warto spryskiwać jego liście wodą lub umieścić w pobliżu doniczki nawilżacz powietrza.

Zobacz też: Strelicja: rajski ptak w Twoim domu. Gatunki, pielęgnacja, rozmnażanie