Faza Księżyca to część Księżyca oświetlona przez Słońce i oglądana z Ziemi. Słońce oświetla zawsze tylko połowę powierzchni Księżyca, więc fazy są wynikiem oglądania tej połowy pod różnymi kątami, które spowodowane są położeniem Słońca, Ziemi i Księżyca względem siebie.
Niektórzy wyróżniają osiem faz Księżyca, inni z kolei tylko cztery: nów, pierwszą kwadrę, pełnię i trzecią kwadrę.
Pełnia Księżyca wypada zazwyczaj raz w miesiącu. Średnio co 2,5 roku zdarzają się dwie pełnie w ciągu miesiąca kalendarzowego - zjawisko to nazywane jest Czarnym Księżycem. Każda pełnia ma też swoją nazwę:
W 2020 roku przypadają też aż cztery częściowe zaćmienia Księżyca. Pierwsze trzy już się odbyły: 10 stycznia, 5 czerwca i 5 lipca. Następne przypada 30 listopada. Ostatnio aż cztery zaćmienia Księżyca miały miejsce w 2009 roku.
Stanowisko, że Księżyc wpływa na florę czy faunę, związane jest z oddziaływaniem grawitacyjnym Ziemi, Księżyca i Słońca, co przejawia się m.in. pływami morskimi. Najsilniejsze pływy występują w pełni i nowiu Księżyca. W pierwszej i trzeciej kwadrze pływy są najsłabsze. Wiedza ta przydatna jest przede wszystkim w żeglarstwie.
Fazy Księżyca są brane pod uwagę m.in. przy naturalnej uprawie roślin. Tak zwany ogród biodynamiczny opiera się na kalendarzu prac ogrodowych, które uzależnione są od faz Księżyca. Bierze się wtedy pod uwagę cztery fazy: nów, pierwszą kwadrę, pełnię i trzecią kwadrę. Zgodnie z nim w pierwszym i drugim etapie, gdy przybywa Księżyca, należy siać warzywa liściowe, sadzić drzewka i krzewy, przygotowywać sadzonki, zbierać warzywa, owoce i zioła. W fazach III i IV, czyli pełni i trzeciej kwadrze można sadzić, przesadzać i przycinać drzewa, sadzić rośliny wieloletnie, walczyć ze szkodnikami i chwastami, zbierać warzywa i owoce, które przeznaczone są na przetwory lub dłuższe przechowywanie. Według grzybiarzy na zbiory do lasów najlepiej udać się w czasie pełni i nowiu.
Niektórzy twierdzą, że fazy Księżyca wpływają też na ludzi i ich samopoczucie. Skoro Księżyc oddziałuje na pływy morskie to założono, że może wpływać też na człowieka, którego organizm składa się w 60-70 proc. z wody. Z badań brytyjskich urologów wynika, że najwięcej przypadków kolki nerkowej pojawia się w pełnię Księżyca. Naukowcy z Uniwersytetu w Bazylei twierdzą, że fazy Księżyca mogą mieć wpływ na poziom serotoniny, tzw. hormonu szczęścia, który jest niższy przy pełni - wtedy może to przejawiać się gorszą jakością snu. Wolontariusze, którzy wzięli udział w badaniu zasypiali później niż zazwyczaj, budzili się nawet o 20 minut przed budzikiem i twierdzili, że są bardziej zmęczeni.