Odejście z kościoła: po co?
Coraz więcej osób głośno wyraża swoje niezadowolenie związane z sytuacją w Kościele katolickim. Afery pedofilskie czy mieszanie się hierarchów w sprawy polityczne - to tematy, które spotykają się z wyraźną dezaprobatą społeczną i to nie tylko sceptyków, ale także zadeklarowanych wiernych Kościoła katolickiego. Podupadający autorytet i osłabienie wiary powoduje, że coraz większa rzesza osób decyduje się na odejście z kościoła i to nie tylko w sposób nieformalny, np. poprzez zaniechanie uczestnictwa w kulcie religijnym i rezygnację z przyjmowania sakramentów świętych. Wiele osób decyduje się na formalne i oficjalne wystąpienie ze wspólnoty Kościoła, które fachowo nazywane jest apostazją. Według obowiązującego prawa każdy człowiek ma możliwość całkowitego porzucenia religii (gwarantuje to m.in. Karta Praw Podstawowych lub Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych). W zależności od kraju i religii odbywa się ono w różny sposób i pociąga za sobą różnego typu konsekwencje.
)
Akt apostazji: co musi zawierać oświadczenie woli
Według obecnie obowiązujących przepisów, aby dokonać aktu apostazji konieczne jest przygotowanie pisemnego oświadczenia woli wystąpienia z Kościoła katolickiego. Musi ono spełniać wymogi formalne, aby zostało zaakceptowane przez proboszcza, a następnie biskupa, który będzie rozpatrywał sprawę. Co musi znaleźć się w oświadczeniu?
- dane osobowe ubiegającego się o wyjście z kościoła
- informację o dacie i parafii, w której dokonano chrztu świętego
- jasny i klarowny motyw z jakiego chce się dokonać odejścia z kościoła
- informacja o tym, że osoba pragnąca dokonać apostazji robi to świadomie, dobrowolnie i ma wiedzę na temat konsekwencji swojego działania
- własnoręczny podpis
Jak dokonać apostazji: procedura krok po kroku
Apostazji w Polsce może dokonać tylko i wyłącznie osoba pełnoletnia. To pierwszy warunek konieczny do przeprowadzenia rozstania z Kościołem. Apostata powinien w pierwszej kolejności udać się do parafii, w której został ochrzczony i uzyskać z niej świadectwo chrztu. Jak dokonać apostazji krok po kroku?
- jeśli posiadamy świadectwo chrztu pierwszym krokiem jest sporządzenie oświadczenia woli w formie pisemnej i wraz z świadectwem chrztu dostarczenie go do parafii zgodnej z miejscem zamieszkania
- w parafii konieczne jest odbycie rozmowy z proboszczem, który ma za zadanie: zweryfikować poprawność oświadczenie oraz odwieść odstępcę od jego zamiarów
- w przypadku gdy rozmowa nie przyniesie zmiany zdania, wówczas proboszcz przesyła dokumenty do kurii
- biskup ponownie weryfikuje poprawność oświadczenia, a następnie zleca parafii chrztu dokonanie adnotacji o wystąpieniu z Kościoła na akcie chrztu
- apostata może odebrać świadectwo chrztu z adnotacją o wystąpieniu z Kościoła z parafii chrztu.
)
Apostazja w Polsce: statystyki
Apostazja w Polsce dokonywana jest coraz częściej, zwłaszcza przez ludzi młodych. Dokładna procedura postępowania w przypadku apostazji została zmieniona w 2016 mocą "Dekretu Ogólnego Konferencji Episkopatu Polski w sprawie wystąpień z Kościoła oraz powrotu do wspólnoty Kościoła". Dokument zmienił zasady procesu wystąpienia z kościoła w następujący sposób:
- zniesiono obowiązek stawienia się w obecności 2 świadków i dwukrotnej wizyty u proboszcza
- postanowiono, że nieuznane będzie oświadczenie woli przesłane drogą elektroniczną, pocztową lub złożoną przed urzędnikiem cywilnym
- nie ma możliwości uzyskania zaświadczenia o wystąpieniu z Kościoła, jednak można uzyskać świadectwo chrztu ze stosowną adnotacją.
Przez długi czas nie prowadzono statystyk dotyczących dokonywania apostazji w Polsce. Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego dopiero w 2011 przedstawił pierwsze konkretne dane mówiące o tym, że w 2010 roku dokonano 459 aktów apostazji, z czego najwięcej było ich w metropolii warszawskiej (105), a najmniej: w przemyskiej i częstochowskiej (po 4). Według oficjalnych informacji po 2011 roku nie prowadzono badań w tym temacie ze względu na marginalność problemu.
