Kiedy zaczyna się Wielki Post?
Wielki Post zawsze rozpoczyna się w Środę Popielcową i trwa do Wielkiego Czwartku, który rozpoczyna obchody Triduum Paschalnego w Kościele katolickim. Ustalenie dat jest związane z wyznaczeniem daty Wielkanocy. Przypada ona zawsze w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca, czyli pomiędzy 22 marca a 25 kwietnia. W tym roku Niedziela Wielkanocna przypada na 4 kwietnia. A kiedy zaczął się Wielki Post 2021? Tegoroczna Środa Popielcowa przypadła na 17 lutego.
Ile dni trwa Wielki Post 2021?
Odpowiedź na pytanie, ile dni trwa Wielki Post, nie jest tak oczywista, jak może się to wydawać. Wprawdzie mówi się o poście trwającym około czterdziestu dni, ale nawet w ciągu ostatnich 100 lat ta liczba się zmieniała. Powodem było to, że dawniej z czasu Wielkiego Postu wyłączano niedziele. Później wyznaczono jego zakończenie na Sobotę Wielkanocną. Obecnie zaś przypada ono na Wielki Czwartek. Stąd też Wielki Post 2021 potrwa równo 43 dni. Gdyby jednak uznać za jego zakończenie Niedzielę Palmową, idąc za tekstami Mszału rzymskiego z 2008 roku, czas ten byłby równy 40 dniom.
Dlaczego Wielki Post trwa zawsze około 40 dni? Liczba nie jest przypadkowa. Ma głębokie znaczenie, gdy weźmie się pod uwagę kontekst biblijny. Właśnie przez 40 dni pościł na pustyni sam Chrystus. Tyle samo według Biblii trwał potop, którego wody miały oczyścić świat z grzechu i występku. Symbolikę 40 dni można przywołać jeszcze przynajmniej kilka razy:
- tyle dni pościł Mojżesz po tym, gdy Żydzi pod jego nieobecność uczynili sobie złotego cielca, odwracając się od Boga
- prorok Ezechiel 40 dni pościł za grzechy Judei
- Eliasz 40 dni wędrował na spotkanie z Bogiem na górze Horeb
- prorok Jonasz w ciągu 40 dni nawoływał mieszkańców Niniwy do nawrócenia
Obecnie 40 dni Wielkiego Postu to najważniejszy okres w roku dla katolików, który stanowi czas pokuty i przygotowania do Zmartwychwstania Pańskiego. Z czasem tym związane są szczególne praktyki choćby obrzęd posypanie głów popiołem w Środę Popielcową, nabożeństwa drogi krzyżowej i gorzkich żalów, ale też zakaz brania udziału w zabawach tanecznych obowiązujący przez cały czas Wielkiego Postu. Dawniej obyczajowość związana z tym czasem była znacznie bardziej bogata i zróżnicowana geograficznie. Post najczęściej miał charakter znacznie bardziej ścisły i radykalny. Przerwami w trakcie czterdziestodniowej pokuty bywały jedynie niedziele. Przekładało się to jednak na znacznie bardziej huczne obchodzenie samej Wielkanocy. Często miały w nim udział zwyczaje o jeszcze pogańskim pochodzeniu. Niektóre z nich, choćby Śmigus-Dyngus, popularne są do dzisiaj.
Wielki Post 2021 - kalendarium
W tym roku ważne daty Wielkiego Postu 2021 to:
- 17 lutego - Środa Popielcowa
- 28 marca - Niedziela Palmowa
- 1 kwietnia - Wielki Czwartek
- 2 kwietnia - Wielki Piątek
- 3 kwietnia - Wielka Sobota
- 4 kwietnia - Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego
- 5 kwietnia - Poniedziałek Wielkanocny
- 11 kwietnia - koniec oktawy Wielkanocy
Warto dodać, że w piątek podczas oktawy Wielkanocy (9 kwietnia) nie obowiązuje post - również dla osób wierzących dozwolone jest więc jedzenie mięsa i udział w zabawach.
