Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań odbywa się raz na 10 lat. Tegoroczny spis organizowany jest w 100-lecie pierwszego spisu w odrodzonej Polsce. Rozpoczyna się 1 kwietnia i potrwa aż do 30 czerwca 2021 roku. W tym czasie wszystkie osoby przebywające na terenie Polski mają obowiązek wziąć udział w spisie powszechnym.
Po raz pierwszy w historii Polski Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań odbędzie się online. Tak zwanego samospisu można dokonać za pośrednictwem aplikacji dostępnej na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego. Wystarczy tam odpowiedzieć na przygotowane przez GUS pytania.
W przypadku osób, które z różnych powodów nie będą mogły wziąć udziału w samospisie internetowym, dane zostaną inną metodą:
Lista pytań w spisie powszechnym jest bardzo długa. Jakie informacje chce uzyskać od nas GUS? Najkrócej mówiąc chcą wiedzieć niemal wszystko. I choć podanie danych osobowych (nazwisko, imię, drugie imię, numer PESEL, płeć, data urodzenia, adres zamieszkania) raczej nie dziwi, to już pytanie o pozostawanie w niesformalizowanym związku partnerskim może zaskoczyć. W kwestionariuszu osobowym pytają m. in. o wyznanie, problemy zdrowotne czy aktywność zawodową.
Osobny rozdział dotyczy też mieszkania. Należy podać czyją jest własnością, ile osób i z jakiego tytułu w nim zamieszkuje, jaka jest jego powierzchnia użytkowa, ile ma pomieszczeń z oświetleniem dziennym, w jaki sposób jest ogrzewane i wiele innych szczegółów.
Główny Urząd Statystyczny przypomina, że odmowa udziału w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021 wiąże się z możliwością nałożenia przez sąd kary grzywny w wysokości do 5 tys. zł. Natomiast za przekazanie danych niezgodnych ze stanem faktycznym grozi kara ograniczenia wolności do lat 2.