Co odstrasza kleszcze?
Wybierając się na łono natury warto wiedzieć, co odstrasza kleszcze. Działanie takie wykazują olejki eteryczne, a wśród nich prym wiedzie olejek lawendowy. Wystarczy zmieszać go z wodą w pojemniku z atomizerem i spryskiwać nim ciało i ubrania. Odstraszająco na kleszcze działa również olejek miętowy (choć należy stosować go w niewielkich ilościach) oraz intensywnie pachnący olejek herbaciany. Można też wypróbować olejek eukaliptusowy. Warto jednakże pamiętać, że olejki eteryczne mogą wykazywać silnie drażniące działanie, dlatego też nie należy stosować ich bezpośrednio na skórę, a jedynie dopiero po zmieszaniu z wodą. Do spryskiwania skóry można wykorzystać też napar z czystka, szczególnie jeśli równocześnie regularnie pija się herbatę z czystka.
Naturalne metody odstraszania kleszczy, stosunkowo bezpieczne w stosowaniu, mogą okazać się jednak niewystarczające. Wówczas koniecznością staje się sięgnięcie po repelenty, czyli gotowe preparaty chemiczne przeznaczone do odstraszania kleszczy i komarów. Ich skuteczność zależy od rodzaju oraz stężenia zastosowanej substancji czynnej, a stosowanie większości z nich u dzieci nie jest raczej dobrym pomysłem. Niezależnie od tego, po jakie środki odstraszające kleszcze sięgniemy, wybierając się do parku lub lasu należy zadbać o to, by naszą ochronę stanowiło również ubranie. Bluza z długim rękawem i kapturem, długie spodnie, buty za kostkę i długie skarpetki mogą stać się dla kleszczy przeszkodą nie do sforsowania. Jeśli jeszcze odzież przed założeniem zostanie wypłukana w wodzie z dodatkiem olejku aromatycznego, np. z drzewa herbacianego, cytronelowego, paczulowego czy goździkowego, to kleszcze spróbują poszukać ciekawszego obiektu do zaatakowania.
Krople na kleszcze dla psa: jak działają?
Ponieważ nasz pupil jest narażony na ukąszenie kleszcza niemal przez cały rok, warto go chronić, stosując krople na kleszcze dla psa. Są to preparaty typu spot-on, cieszące się obecnie największą popularnością. Aplikuje się je bezpośrednio na skórę zwierzęcia, w miejscach, do których nie jest w stanie sięgnąć językiem. Substancja czynna zawarta w kroplach gromadzi się w gruczołach łojowych i mieszkach włosowych naszego pupila i jest stopniowo uwalniana na powierzchnię skóry wraz z wydzielanym łojem. Na rynku dostępne są różne preparaty, jedno-, dwu- i trzyskładnikowe. Jedną z najpopularniejszych obecnie substancji czynnych stosowanych w kroplach na kleszcze, jest fipronil. Preparat z fipronilem nie zabezpiecza zwierzęcia przed przyczepieniem się kleszcza do skóry, ale powoduje śmierć pasożyta po jego wgryzieniu się w skórę psa. Podobnie jak inne substancje stosowane w kroplach na kleszcze, działa do około czterech tygodni. Co ważne, większość kropli na kleszcze można stosować u psów, których masa ciała wynosi minimum 2 kilogramy.
A może szczepionka na kleszcze?
Niestety, nie istnieje coś takiego, jak szczepionka na kleszcze. Mianem szczepionki na kleszcze jest jednakże określane potocznie szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Znajduje się ono na liście szczepień zalecanych polskiego Programu Szczepień Ochronnych, nie jest jednak finansowane z budżetu Ministerstwa Zdrowia. Szczepienie takie rekomendowane jest wszystkim tym, którzy często przebywają na łonie natury, a w szczególności leśnikom, działkowcom, ogrodnikom, rolnikom, opiekunom psów wyprowadzanych na spacery do parków bądź lasów, jak również sportowcom korzystającym z terenów zielonych czy leśnych. Szczepionka przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu podawana jest w trzech dawkach i odznacza się wysoką skutecznością. Można ją przyjąć w dowolnym momencie roku, jeśli jednak chcemy uzyskać pełną ochronę na czas największej aktywności kleszczy, warto pomyśleć o przyjęciu pierwszej dawki zimą. Trzeba też pamiętać, że szczepionka ta nie daje trwałej ochrony, dlatego po upływie 3 lat należy przyjąć szczepienie przypominające, a po kolejne dawki sięgać co 3-5 lat.
Preparat na kleszcze: co zwykle zawiera?
Prócz odpowiedniego ubrania, naszą ochronę przed pasożytami może znacząco wzmocnić preparat na kleszcze. Wybierając repelent warto zwrócić uwagę na zastosowane w nim substancje czynne, tak by z jednej strony sięgnąć po preparat o wysokiej skuteczności, z drugiej zaś zminimalizować ryzyko szkodliwego oddziaływania użytego środka na nasze zdrowie. Najczęściej w repelentach stosowane są trzy syntetyczne substancje chemiczne:
- DEET, czyli dietylotoluamid – skutecznie odstrasza owady (jego skuteczność wzrasta wraz ze wzrostem stężenia), ma najdłuższy okres działania i jest wodoodporny, jest jednak toksyczny dla układu nerwowego, może wywoływać podrażnienia skóry i oczu, nie powinny po niego sięgać kobiety w ciąży oraz dzieci;
- ikarydyna – jest nieco mniej skuteczna niż DEET, silniej działa na komary niż kleszcze, może powodować uczulenia i podrażnienia, ale jest dużo bardziej bezpieczna w stosowaniu niż DEET;
- IR3535 – ma niższą skuteczność i krótszy okres działania niż DEET i ikarydyna, ale choć może powodować miejscowe podrażnienie oczu, to jest środkiem stosunkowo bezpiecznym, można go stosować nawet u dzieci powyżej 1 roku życia.
Preparaty z DEET najlepiej stosować na odzież i nie rozpylać ich w zamkniętych pomieszczeniach, wówczas mamy niewielkie ryzyko przy dużej skuteczności. Absolutnie nie wolno stosować równocześnie preparatów z DEET oraz ikarydyną – mieszanka tych substancji jest toksyczna dla człowieka. Zawsze należy dokładnie zapoznać się ze środkami ostrożności zamieszczonymi przez producenta na opakowaniu preparatu na kleszcze. Nawet jeśli zawiera on inne środki odstraszające, takie jak olejki eteryczne (które są silnymi alergenami) czy citriodiol (PMD – syntetyczny odpowiednik olejku z eukaliptusa cytrynowego).
Zobacz też: Jak prawidłowo i bezpiecznie wyciągnąć kleszcza psu? Sprawdzone porady
