Wielkanoc 2022: kalendarz
Jeśli chcemy wiedzieć, kiedy jest Wielkanoc 2022, kalendarz może być nam bardzo pomocny. Najważniejsze święto w roku liturgicznym chrześcijan jest bowiem świętem ruchomym, co oznacza, że jego data co roku jest inna. Niedziela Wielkanocna, w myśl ustaleń soboru nicejskiego z 325 roku, przypada w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca (zwanej paschalną pełnią Księżyca). Może więc wypaść nie wcześniej, niż 22 marca, ale też nie później niż 25 kwietnia. Ustalenia te dotyczą kościołów zachodnich (w tym polskiego), które opierają się na kalendarzu gregoriańskim. W kościele prawosławnym, w którym obowiązuje kalendarz juliański, daty Wielkanocy będą się różnić od dat Wielkanocy w kościołach zachodnich.
)
Najważniejsze dla chrześcijan święto, upamiętniające Zmartwychwstanie Pańskie, poprzedzone jest okresem wyciszenia i przygotowania, zwanym Wielkim Postem. Kalendarz Wielkiego Postu oraz samych obchodów Wielkanocy uzależniony jest od terminu, w którym przypada Niedziela Wielkanocna i w 2022 roku wygląda następująco:
- Środa Popielcowa – 2 marca – rozpoczęcie Wielkiego Postu; w tym dniu wierni poszczą (obowiązuje ich post ścisły oraz wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych) i udają się do kościołów, gdzie kapłan posypuje ich głowy popiołem, wypowiadając słowa "prochem jesteś i w proch się obrócisz" bądź "nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię";
- Niedziela Palmowa – 10 kwietnia – ostatnia niedziela przed Wielkanocą, rozpoczynająca Wielki Tydzień, zwana też Niedzielą Męki Pańskiej, rzadziej Niedzielą Kwietną lub Niedzielą Wierzbną; święto przypadające 7 dni przed Niedzielą Wielkanocną ustanowione zostało dla upamiętnienia wjazdu Jezusa Chrystusa do Jerozolimy; w tym dniu wierni święcą w kościołach palmy wielkanocne, a podczas liturgii odczytywana jest Męka Pańska;
- Wielki Czwartek – 14 kwietnia – odprawiana w tym dniu wieczorna msza święta, zwana mszą Wieczerzy Pańskiej, rozpoczyna Święte Triduum Paschalne, trwające aż do nieszporów w Niedzielę Zmartwychwstania; święto to obchodzone jest na pamiątkę ustanowienia przez Jezusa Chrystusa sakramentów kapłaństwa oraz Eucharystii podczas Ostatniej Wieczerzy; w kościołach parafialnych w tym dniu odprawiana jest jedynie uroczysta msza wieczorna, podczas której odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu mężczyznom, obowiązuje biały kolor szat liturgicznych, a Najświętszy Sakrament przenoszony jest do tzw. ciemnicy, czyli kaplicy adoracji; po mszy Wieczerzy Pańskiej milkną kościelne dzwony, które zabrzmią ponownie dopiero podczas Wigilii Paschalnej; obecnie przyjmuje się, że msza Wieczerzy Pańskiej kończy okres Wielkiego Postu i rozpoczyna tzw. post paschalny;
- Wielki Piątek – 15 kwietnia – to dzień, w którym nie sprawuje się liturgii eucharystycznej, a jedynie Liturgię Męki Pańskiej, odprawianą w ciszy, zwykle około godziny 15:00, przez kapłana odzianego w szaty mszalne koloru czerwonego; liturgię tę często poprzedza nabożeństwo Drogi Krzyżowej, w Polsce dodatkowo odprawiane są niekiedy Gorzkie Żale;
- Wielka Sobota – 16 kwietnia – dzień poprzedzający Święto Zmartwychwstania, kończący się po zapadnięciu zmroku, dawniej ostatni dzień Wielkiego Postu; w kościele rzymskokatolickim w tym dniu nie odprawia się mszy, ani nie rozdaje Eucharystii, wierni przybywają do kościołów w celu pobłogosławienia pokarmów na stół wielkanocny (tzw. święconka), natomiast wieczorem, obowiązkowo po zapadnięciu zmroku, odprawiana jest msza Wigilii Paschalnej, która formalnie należy już do liturgii Niedzieli Wielkanocnej;
- Niedziela Wielkanocna (zwana także Wielką Niedzielą) – 17 kwietnia – jest ostatnim dniem Triduum Paschalnego i rozpoczyna się już w Wielką Sobotę, po zapadnięciu zmroku, Wigilią Paschalną, zaś w niedzielny poranek odprawiana jest msza rezurekcyjna, zapowiadana uroczystym biciem w dzwony, mającym głosić wszem i wobec, że Jezus Chrystus zmartwychwstał; zgodnie z polską tradycją w tym dniu wierni, po porannej rezurekcji, zasiadają do uroczystego śniadania wielkanocnego, podczas którego składają sobie życzenia i dzielą się święconką;
- Poniedziałek Wielkanocny – 18 kwietnia – jest to drugi dzień świąt Zmartwychwstania Pańskiego, zwany też lanym poniedziałkiem, ponieważ w tym dniu w wielu krajach kultywowany jest zwyczaj polewania innych wodą.
Świętowanie Wielkanocy trwa przez kolejne osiem dni, czyli tzw. oktawę wielkanocną, a Niedziela Wielkanocna rozpoczyna trwający 50 dni okres wielkanocny, w którym obchodzi się uroczystość Wniebowstąpienia Pana Jezusa, przypadającą w czterdziestym dniu po Wielkanocy (czwartek – w tym roku 26 maja), ale w Polsce świętowaną w siódmą Niedzielę Wielkanocną. Okres wielkanocny kończy Niedziela Zesłania Ducha Świętego (potocznie Zielone Świątki), przypadająca w dzień pięćdziesiątnicy – w tym roku 5 czerwca.
)
Za ile dni Wielkanoc?
A zatem za ile dni będzie Wielkanoc? W odróżnieniu od świąt Bożego Narodzenia, w okresie poprzedzającym Wielkanoc nie odlicza się dni przy pomocy kalendarza adwentowego. Ponieważ w tym roku Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego przypada 17 kwietnia nietrudno obliczyć, że do Wielkanocy pozostało 41 dni.
Zobacz też: Wianek wielkanocny. Jak zrobić wianek na Wielkanoc?
