Szerszeń: wygląd, użądlenie i jego konsekwencje. Czy szerszenie faktycznie są tak groźne?

Szerszeń to jedno z tych stworzeń, których boimy się wraz z wiosennym ociepleniem. Ten największy owad z rodziny osowatych posądzany jest o to, że może doprowadzić do śmierci człowieka. Czy słusznie? Niekoniecznie.

Jak wygląda szerszeń? Podstawowe informacje

Jak wygląda szerszeń? Co szczególnie warto o nim wiedzieć? Szerszeń europejski (Vespa crabro) jest największym przedstawicielem rodziny osowatych w naszej części Europy. Ten zamieszkujący w lasach i w pobliżu terenów mieszkalnych owad odznacza się bardzo dużą wielkością ciała, która miewa do 3,5 cm. Samice są większe od samców. Z wyglądu szerszeń przypomina osę. Posiada pancerz w żółto-czarne pasy z wyraźnie zarysowanym wcięciem. 

Szerszeń europejski i jego zwyczaje

Szerszeń europejski jest owadem, który żywi się owocami i sokami drzew, ale też innymi owadami. Wprawdzie we w pełni naturalnych warunkach występował zwykle w lasach liściastych, gnieżdżąc się w dziuplach dębów, ale odnalazł się także w przeobrażonym krajobrazie. Bardzo często występuje tu w pobliżu ludzkich domostw, co stanowi problem. Zdarza się, że wybiera sobie za miejsce do życia opuszczoną budkę lęgową dla ptaków lub poddasze. 

Szerszeń buduje gniazda ze spróchniałego drewna. Jest ono zasiedlone przez jeden sezon. Nie oznacza to jednak, że nie będą korzystać z tej samej dziupli lub miejsca na strychu przez szereg lat. Gniazdo zawsze będzie jednak nowe i posłuży przez jeden sezon do złożenia przez królową jaj i wydania na świat nowych królowych, robotnic i samców. Młode królowe po wykluciu się kopulują z samcami. Następnie poszukują zimowego schronienia w szczelinach drzew lub dziurach w ziemi.     

Co do zasady szerszeń należy do owadów bardzo źle postrzeganych. Zaletą jego występowania może być wprawdzie to, że poluje na muchówki, ale poza tym zabija także np. pszczoły. Jest też odpowiedzialny za uszkadzanie dojrzałych owoców i młodych drzewek. Szerszenie żyją w koloniach liczących po kilkaset osobników. W praktyce nie należy niszczyć ich gniazd o tyle, o ile nie są zakładane w bezpośredniej bliskości domów. Nie należy  też usuwać ich na własną rękę.   

Zobacz wideo Jak usunąć kleszcza?

Czym odznacza się szerszeń azjatycki?

Szerszeń azjatycki od pewnego czasu bywa obserwowany także na terenie naszego kraju. Wyróżnia go nietypowo duży rozmiar ciała, które może mieć nawet do 6 cm. 

Szerszeń - ukąszenie. Kiedy może nastąpić?

Co z ukąszeniem szerszenia? Według popularnej opinii siedmiokrotne ugryzienie przez tego owada może być śmiertelne. Rzeczywistość nie musi tego potwierdzać, ale i tak należy być bardzo ostrożnym w kontaktach z szerszeniami. Są to bowiem bardzo aktywne zwierzęta, które potrafią żerować do 22 godzin na dobę. Nocą czasem przyciąga je światło. Największym zagrożeniem dla człowieka jest przebywanie blisko gniazda, bo wówczas można być narażonym na atak wielu osobników. Zdarza się jednak, że szerszeń reaguje agresywnie w wyniku stania na trasie jego przelotu lub zapachu niektórych kosmetyków. Jednocześnie warto zauważyć, że szerszenie o wiele rzadziej naprzykrzają się człowiekowi np. od os. Same też z reguły nie podejmują ataku.  

Szerszeń: ugryzienie i jego konsekwencje

Czy ugryzienie szerszenia może być śmiertelne? Występuje tutaj podobna zasada jak w przypadku pszczoły miodnej. Atak ze strony nawet wielu szerszeni może być bardzo przykry i bolesny, bo jad szerszeni zawiera acetylocholinę wzmacniającą ból, ale nie musi mieć konsekwencji poza tym. Jednocześnie u osoby uczulonej nawet jedno użądlenie może skończyć się tragicznie. Następuje to jednak rzadko i jest powodowane uczuleniem. Stan taki może jednak wywołać również jad pszczoły czy osy. 

Ukąszenie szerszenia. Co robić? 

Co zrobić w przypadku ukąszenia przez szerszenia? Owad nie pozostawia żądła, ale miejsce po iniekcji jadu piecze, jest zaczerwienione i opuchnięte. Należy je przemyć, posmarować kremem na ukąszenia owadów lub obłożyć lodem. Uczucie swędzenia zmniejszy podanie wapna do picia. Na pogotowie należy udać się wtedy, gdy użądlenie dotyczy okolic ust lub gardła. Podobnie dzieje się w przypadku podejrzenia reakcji alergicznej.  

Zobacz też: Ugryzienie pająka. Jak wygląda i czy jest groźne?

Więcej o: