Szerszeń, trzmiel, pszczoła i osa. Które z nich są niebezpieczne?

Co łączy pszczołę, trzmiela, szerszenia i osę? Z pewnością każde z nich potrafi żądlić i właśnie tego faktu się niekiedy boimy. O ile do pszczół mamy szacunek, to do pozostałych gatunków bywamy negatywnie nastawieni. Czy słusznie?

Pszczoła? Tak! Inne owady? Niekoniecznie...

Od dzieciństwa uczeni jesteśmy tego, że pszczoły są pożyteczne. Dzięki ich pracy mamy nie tylko miód i wosk, ale też zapylone kwiaty i w konsekwencji możliwość zebrania plonów. Oczywiście zdajemy sobie sprawę z tego, że większość pszczół posiada żądła i może ich w ostateczności użyć. Na marginesie warto dodać, że pozbawione ich są dziko żyjące pszczoły murarki ogrodowe.

Pszczoły (zdjęcie ilustracyjne)Pszczoły (zdjęcie ilustracyjne) Fot. Jakub Porzycki / Agencja Wyborcza.pl

Nawet w przypadku tradycyjnie hodowanych pszczół przymykamy jednak oko na to, że sprowokowane mogą boleśnie żądlić. O wiele mniej tolerancji mamy wobec trzmieli,  szerszeni i przede wszystkim os. Czy faktycznie jest się czego bać? 

Ugryzienie pająka. Jak wygląda i czy jest groźne? Ugryzienie pająka. Jak wygląda i czy jest groźne?

Trzmiel: niedoceniany, ale spokojny i pożyteczny owad

Najbardziej niedocenionym spośród wymienionych owadów zdecydowanie jest trzmiel. Niedorzecznie nazywa się go przy tym bąkiem, myląc z uciążliwym owadem boleśnie gryzącym bydło i ludzi. W naszym kraju występuje aż 30 gatunków trzmieli, które są większe i bardziej owalne od pszczół. Ich ciało pokryte jest przy tym gęstym owłosieniem. 

TrzmielTrzmiel Roman Bosiacki/ Agencja Wyborcza.pl

Trzmiele są doskonałe w zapylaniu kwiatów. Wykorzystuje się je także do zapylania upraw w szklarniach i pod osłonami, gdzie pszczoły na nic się nie przydają. Ciekawostką jest, że trzmiele są w tej pracy o wiele bardziej sprawne od samych pszczół i mogą zapylać kwiaty o podłużnym kształcie kielicha. Co jeszcze warto o nich wiedzieć? Trzmiele opuszczają swoje gniazda jako pierwsze. To dzięki nim możliwe jest zapylenie wczesnowiosennych kwiatów.

Czy trzmiele żądlą? Tak, ale tylko w ostateczności. Nie są to zwierzęta, które łatwo jest sprowokować. Pod żadnym pozorem nie wolno niszczyć ich gniazd, które często tworzą w ziemi. 

Zobacz wideo Jak usunąć kleszcza?

Szerszeń - wielki i demonizowany największy z osowatych

Szerszeń europejski jest największym z osowatych.  Długość ciała królowej dochodzi do 3,5 cm. Jest gatunkiem żyjącym w lasach liściastych, ale zdarza mu się także robić gniazda w pobliżu ludzkich siedzib np. pod dachem lub w zagłębieniu muru. Żywi się sokami roślin i mniejszymi owadami.

Szerszeń europejski.Szerszeń europejski. Fot. Shutterstock

Z szerszeniem związane jest kilka mitów. Najważniejszy dotyczy tego, jakoby jego jad przy większej liczbie użądleń mógł być przyczyną zgonu u człowieka. W rzeczywistości jest on groźny tylko dla osób uczulonych, ale nie bardziej np. od jadu osy. Według badań śmiertelną dawkę dla człowieka mogłoby stanowić kilkaset użądleń, ale w gnieździe nie ma tylu osobników zdolnych do zrobienia człowiekowi krzywdy. Warto przy tym dodać, że agresja wśród szerszeni jest o wiele niższa niż w przypadku os. Do ataku może je sprowokować zagrożenie gniazda. Lepiej więc pozostawić te owady w spokoju. 

Sposoby na mszyce Ocet na mszyce - dowiedz się, jak go wykorzystać w ogrodzie

Osa. Czy może być pożyteczna?

Czy osy mogą być pożyteczne? Również te owady zdecydowanie nie mają wśród ludzi dobrej opinii. Z pewnością te owady, żywiące się nektarem, słodkimi owocami i czasem padliną, nie są tolerowane w  obejściu. Zdarza się, że wpadają do domu zwabione np. słodkimi zapachami.

Gniazdo osGniazdo os istockphoto.com/Freila

W odróżnieniu od pszczół osy mogą żądlić wielokrotnie. Jad jest niebezpieczny w przypadku osób uczulonych i wtedy, gdy użądlenie miało miejsce w szyję. Wówczas może dojść do opuchnięcia dróg oddechowych i groźnych następstw dla zdrowia. Prawdą jest, że osy z reguły nie atakują bez powodu, ale czasami bywają agresywne. Problemem bywa to, że bardzo chętnie budują gniazda w garażach lub na strychach. Drażnią je przy tym ostre zapachy, w tym woń krwi i słodyczy. 

Poleca się więc unikanie kontaktu z osami. Czy należy je tępić? W miarę możliwości trzeba tego unikać. Niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, ale te owady mają pewne zasługi w zwalczaniu owadów będących szkodnikami i żerujących na uprawach. Chodzi choćby o mszyce, gąsienice i mączliki. Prawdą jest również fakt, że to osy pomagają w sprzątaniu padliny. 

Zobacz też: Co odstraszy komary? Naturalne i skuteczne sposoby na pozbycie się komarów

Więcej o: