Czego 400 lat temu wymagano od idealnych żon? "Stworzone, by podlegać mocy mężczyzny"

W 1561 roku ukazał się pierwszy polski poradnik małżeński. Jego autor twierdził m.in., że małżeństwo jest fundamentem ładu społecznego, a kobieta nie powinna odgrywać roli równej mężczyźnie.
Zobacz wideo Domowy izotonik krok po kroku

Porady sprzed kilkuset lat zazwyczaj zaskakują. Jakiś czas temu ogromne zainteresowanie wzbudził porady z początków XX wieku dotyczący imion dla dzieci. Ich autor uważał m.in., że Piotr to imię dla prostego ludu, natomiast Marta jest zbyt ekscentryczna. 

Pierwszy polski poradnik małżeński

Raczej mało kto wie, że w 1561 roku ukazał się pierwszy polski drukowany poradnik małżeński "Stadło małżeńskie". Jego autorem był Jan Mrowiński. Pozycja została niedawno opisana na portalu "Wielka Historia".

Jakie treści możemy znaleźć w poradniku z 1561 roku? Mrowiński uważał, że małżeństwo jest fundamentem ładu społecznego. Jego zdaniem obowiązkiem każdej osoby jest założenie rodziny. Nie był jednak zwolennikiem związków o charakterze partnerskim.

Jaka zatem powinna być idealna rodzina? Autor poradnika wyobrażał sobie, że ma ona podlegać surowemu, lecz również sprawiedliwemu mężczyźnie. Mąż w tym układzie był najwyższą instancją, przewodnikiem oraz nauczycielem żony i dzieci. Ostatnie słowo zawsze powinno należeć do niego. 

"Mądra żona" mogła doradzać i pomagać

Natomiast od kobiet Mrowiński oczekiwał, że będą posłuszne swoim mężom. Miała im w tym pomagać świadomość, że zostały stworzone przez Boga po to, by podlegać mocy mężczyzny, a także stanowić dla niego wsparcie. 

Jednak co ciekawe, zdaniem autora poradnika "mądra żona" miała prawo radzić i pomagać mężowi, gdy widziała, że "coś się skłania ku szkodzie". Z kolei mężczyźnie nie zaszkodzi "na czas posłuchać rady żoninej". Mrowiński zaznaczył jednak wyraźnie, że dalej posuwać się nie wolno. Powód? Autor twierdził, że chwila nieuwagi mogłaby sprawić, że pani małżonka weźmie męża "na wędzidło i przewodzić pocznie". Natomiast to byłoby sprzeczne z "wszystkimi prawami boskimi i ludzkimi".

Źródła:

  • Wielkahistoria.pl
  • Bogucka Maria, Białogłowa w dawnej Polsce. Kobieta w społeczeństwie XVI-XVIII wieku na tle porównawczym, Trio 1998.
  • Wyrobisz Andrzej, Staropolskie wzorce rodziny i kobiety – żony i matki, „Przegląd Historyczny", t. 83 (1992).

Wasze historie i opinie są dla nas ważne. Czekamy na Wasze listy i komentarze. Piszcie do nas na adres: kobieta@agora.pl lub edziecko@agora.pl. Najciekawsze listy opublikujemy.

Więcej o: