Gaslighting to forma manipulacji emocjonalnej, w której osoba lub grupa osób celowo i systematycznie oszukuje inną osobę w celu osłabienia jej wiary w siebie, swoje przekonania, interpretacje i postrzeganie rzeczywistości. Celem gaslightingu jest zakwestionowanie tożsamości i zdolności do podejmowania decyzji przez osobę, która jest jego ofiarą. Niektórzy robią to świadomie, inni mniej, jednak przez to ofiary mogą popaść w skrajne załamanie.
Więcej ciekawych tekstów znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl
Zawoalowana przemoc pod przykrywką zdrowego rozsądku. Ta manipulacja jest dozowana powoli
Nazwa "gaslighting" pochodzi od tytułu filmu z 1944 roku "Gas Light", w którym główny bohater manipuluje swoją żonę w celu zakwestionowania jej zdolności poczytalności. W filmie bohater stopniowo zmniejsza ilość gazu w lampach w mieszkaniu, co powoduje, że żona ma wrażenie, że jej wzrok się pogarsza. Gdy żona zwraca uwagę na to, bohater zaprzecza, że dzieje się coś niepokojącego.
Gaslighting może przybierać różne formy, ale zazwyczaj polega na wielokrotnym i celowym kłamstwie oraz zaprzeczaniu rzeczywistości przez osobę lub grupę osób, które manipulują ofiarą. Może to obejmować zaprzeczanie faktom lub zdarzeniom, które rzeczywiście miały miejsce, podważanie uczuć i emocji osoby, która jest ofiarą gaslightingu, a nawet próby wmówienia jej, że jest psychicznie chora lub niepoczytalna. Często odbywa się tu subtelnie, poprzez powracające zwroty takie jak: „Przesadzasz", „Wyobraziłaś to sobie" i „Dramatyzujesz", "Jesteś przewrażliwiona", czy "To twoja wina".
Gdy przestajesz wierzyć w swoje uczucia. To droga do kryzysu
Osoba, która doświadcza gaslightingu, zaczyna wątpić w swoje zdolności poznawcze i w wiarygodność własnych odczuć i emocji. Może to prowadzić do poczucia bezsilności i braku kontroli nad własnym życiem. Jednym z najbardziej charakterystycznych przejawów gaslightingu jest to, że ofiara zaczyna wierzyć, że rzeczywistość jest inna, niż jej się wydaje. Jeśli doświadcza się częstego poczucia niskiej wartości, zagubienia, osamotnienia, braku zrozumienia i notorycznej negacji zdania to znaczy, że wchodzi to w tę technikę manipulacyjną. A zdarza się to zarówno w związku, w rodzinie, ze strony przyjaciół, jak i w życiu zawodowym.
Nie ignoruj swoich emocji. Warto szukać pomocy
Lepiej nie bagatelizować sygnałów, ponieważ ignorowanie ich może to prowadzić do zaburzeń psychicznych, takich jak lęk, depresja, a nawet psychoza. Jak chronić się przed gaslightingiem? Jeśli podejrzewasz, że jesteś jego ofiarą, najważniejsze jest, aby zwrócić się o pomoc do specjalisty. Może to być terapeuta lub inni specjaliści zajmujący się zaburzeniami psychicznymi. Wspólna analiza z obiektywną osobą pomoże w określeniu sytuacji, a także określi, jak wyjść z tego niebezpiecznej sytuacji.