Na samym wstępie należy zaznaczyć, że prawo do pochówku i spoczynku na cmentarzu po śmierci ma każda osoba, niezależnie od wyznawanej wiary lub jej braku - stanowi o tym polskie prawo. Poniżej opisane sytuacje dotyczą tylko i wyłącznie członków wspólnoty Kościoła katolickiego, którzy podlegają też prawu kanonicznemu. To jego przepisy bowiem określają, w jakich sytuacjach kapłan może odmówić odprawienia katolickiej ceremonii pogrzebowej.
Portale poświęcone tematyce wiary katolickiej wskazują na przykład, że problemem w odprawieniu katolickiego pogrzebu może być wcześniej dokonana apostazja osoby zmarłej, czyli wystąpienie ze wspólnoty Kościoła. Chociaż - jak podkreśla msze.info - niekoniecznie jest to równoznaczne z "notorycznym niepraktykowaniem" religii. Portal podaje, że na tej podstawie ksiądz nie może odmówić odprawienia pogrzebu osoby, który np. nie uczęszczała na msze, nie przystępowała do sakramentów, itp.
Kiedy ksiądz może odmówić pogrzebu? 5 sytuacji
Jeden z kanonów kodeksu prawa kanonicznego poświęcony jest zasadom odprawiania pogrzebów. Oprócz wymienionych wyżej "notorycznych apostatów", przepisy stanowią, że ksiądz może odmówić przeprowadzenia takiej ceremonii w przypadku osoby, która była:
- tzw. notorycznym heretykiem - czyli podążała za doktryną religijną, oficjalnie odrzucaną przez władze kościelne lub postrzeganą przez nie jako błędną,
- tzw. notorycznym schizmatykiem - czyli podjęła świadomą decyzję od odłączeniu się od wspólnoty Kościoła Katolickiego, np. przystępując do innej
- tzw. jawnym grzesznikiem - którego pogrzeb "mógłby wywołać zgorszenie". Należy jednak podkreślić, że pojęcie to jest bardzo nieprecyzyjne i zazwyczaj księża interpretują je na różne sposoby. Nie jest tajemnicą, że często stosuje się je wobec osób, które np. żyją razem bez sakramentu ślubu.
Lub, w przypadku osoby, które wybrała kremację (spalenie - red.) swojego ciała po śmierci z powodów religijnych, przeciwnych wierze katolickiej.
Jak podaje portal msze.info, prawo odmowy może zostać przez księdza wykorzystane jedynie wtedy, gdy przed śmiercią dana osoba nie przystąpi do spowiedzi i nie uzyska rozgrzeszenia, proszą o tzw. przebaczenie. Według prawa kościelnego, musi potwierdzić to minimum jeden naoczny świadek.
Przypomnijmy, że niedawno spore kontrowersje w tym zakresie wywołały decyzje księdza z Radoczy w województwie małopolskim. Jak donosił portal wadowice24.pl, lokalny po raz pierwszy odmówił odprawienia pogrzebu kilka miesięcy temu, ponieważ - jak twierdził - nie widywał zmarłego w kościele. w końcu uroczystość pogrzebową odprawił duchowny z innej parafii. Na przełomie lutego i marca zaś ksiądz z Radoczy kolejny raz nie chciał odprawił pogrzebu, czego powodem miały być "plotki mieszkańców o sposobie życia zmarłego". Zrobił to dopiero po interwencji oburzonych wiernych.
Źródła: msze.info/misyjne.pl/fehn.pl/onet.pl.wadowice24.pl/kobieta.gazeta.pl
