Atopowe zapalenie skóry: przyczyny schorzenia
Trudno wyjaśnić jednoznacznie, skąd bierze się atopowe zapalenie skóry. Przyczyny można upatrywać w genach, ponieważ często pojawia się u kolejnych pokoleń. Mimo tego, jak dotąd nie udało się odnaleźć specyficznego genu, który byłby odpowiedzialny za występowanie tego schorzenia. Innym wnioskiem jest wywodzenie atopowego zapalenia skóry od przesadnej dbałości o higienę, mogącej prowadzić do patologicznych zmian w obrębie skóry. Zgodnie z tą teorią, jeśli dziecko na początku nie ma kontaktu z zanieczyszczeniami, przebywając cały czas w sterylnym środowisku, w jego organizmie występuje reakcja alergiczna, gdy wreszcie się z nimi zetknie. Co istotne, objawy AZS często nasilają się, gdy osoba chora żyje w stresie, który generuje u niej silne emocje.
Poza tym, wśród przyczyn atopowego zapalenia skóry wymienia się także:
- wzrastające zanieczyszczenie środowiska,
- długotrwałe wystawianie skóry na działanie środków piorących,
- jedzenie dużej ilości przetworzonej żywności,
- reakcja nadmiernego odtłuszczania naskórka na środki myjące,
- działanie alergenów z pokarmu,
- regularne kąpiele, w których stosuje się dodatki chemiczne,
- wszelkie zaburzenia związane z budową skóry,
- wystąpienie na skórze drobnoustrojów powodujących choroby,
- wystawienie na długotrwałego stresu.
Zobacz też: Jak pielęgnować skórę z atopowym zapaleniem?
Atopowe zapalenie skóry: objawy najczęściej występujące
Już u najmłodszych dzieci można dostrzec atopowe zapalenie skóry. Objawy rzadko kiedy pojawiają się później, na przykład po piątym roku życia. Do głównych symptomów, pozwalających stwierdzić, że cierpi się na AZS, należą:
- uporczywy świąd, przez który choremu trudniej normalnie funkcjonować,
- stale podrażniona, sucha skóra,
- wystąpienie skupisk czerwonych plamek,
- pojawienie się przeczosów, czyli ubytków w naskórku (powstają, gdy chory zaczyna się drapać),
- grudki skórne, nadżerki oraz pęcherzyki,
- rumień lub skórne zmiany wysiękowe.
Zmiany zwykle pojawiają się w zgięciach kończyn (doły łokciowe i podkolanowe), a także na tułowiu i dłoniach. U małych dzieci z kolei najczęściej atakowana jest twarz, a także owłosiona część skóry głowy.
Atopowe zapalenie skóry: leczenie
Nie bez powodu wśród chorób uciążliwych i trudnych do opanowania znajduje się właśnie atopowe zapalenie skóry. Leczenie tego schorzenia jest bardzo złożone i długotrwałe, co sprawia, że osoba dotknięta AZS musi być bardzo wytrwała i regularnie poddawać się konkretnym zabiegom, które mają jej pomóc rozprawić się z problemem. Jednocześnie chodzi o łagodzenie powstałych już stanów zapalnych i usuwaniu z najbliższego otoczenia czynników mogących wywoływać alergię.
Jeśli wystąpią ostre zmiany zapalne powodujące silny świąd, do leczenia włącza się środki przeciwhistaminowe, a także glikokortykosteroidy (konkretne dawki ustala lekarz). Gdyby natomiast, poza tymi objawami, pojawiło się także zakażenie skórne, specjalista zadecyduje o włączeniu do terapii antybiotyków, lub też leków grzybobójczych. Warto mieć świadomość, że działanie łagodniejsze dla skóry wykazują przede wszystkim leki immunosupresyjne.
O co należy zadbać w trakcie leczenia AZS?
- o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie skóry,
- o odtworzenie bariery ochronnej skóry,
- o złagodzenie swędzenia i usunięciu podrażnień w postaci zaczerwienień,
- o wzmocnienie elastyczności skóry.
Ulgę mogą przynieść kąpiele, najlepiej w temperaturze od 32 do 36 stopni Celsjusza. Trzeba pamiętać, by nie moczyć skóry zbyt długo – optymalny czas takiej kąpieli to 15 minut. Dobrze też będzie dodać do wody preparaty natłuszczające, które będą stanowić wsparcie dla nadwyrężonej skóry. Trzeba także uważnie dobierać codzienne kosmetyki, by przypadkiem jej nie podrażnić.
AZS: jaki ma przebieg?
Znaczna część osób cierpiących na AZS choruje już od pierwszego półrocza życia. Wśród dorosłych i nastolatków częściej na tę chorobę zapadają kobiety. Zdarza się, że atopowe zapalenie skóry trwa praktycznie przez całe życie, choć dzieli się wówczas na okresy, gdy następuje zaostrzenie i remisja choroby. W okresie niemowlęcym (czyli do drugiego roku życia) schorzenie charakteryzuje się grudkami, strupkami, najczęściej w okolicy policzków, czole, a także u nasady płatków uszu. Włosy stają się matowe i łamliwe, natomiast większość zmian łatwo ulega zakażeniom.
W okresie późnodziecięcym, czyli od trzeciego do jedenastego roku życia zmiany mają już nieco inny charakter – zwykle są to grudki i blaszki skórne. Pojawiają się one w zgięciach kończyn, na wysokości kostek i nadgarstków, a także na powierzchni dłoni. Często powiększone są wówczas węzły chłonne. Takie zmiany mogą ustąpić samoistnie, pozostawiając po sobie jedynie przebarwienia skórne.
U młodych i dojrzałych osób dostrzega się suchą, zgrubiałą i szorstką skórę, często o lekko brązowym odcieniu. Gdy chory się drapie, często pojawiają się przeczosy. Zmiany mogą się pojawić na twarzy, w górnej części pleców, a także na grzbietach rąk i stop. Chorobie często towarzyszy bezsenność, spowodowana uciążliwym świądem występującym w nocy.
