Dotyka 4,2 mln Polek. To naturalny etap w życiu każdej kobiety. Nie bój się o tym mówić głośno

Menopauza to wciąż temat tabu. Kobiety wypierają myśli o menopauzie, boją się jej, a gdy nadchodzi bagatelizują dolegliwości. Rzadko konsultują swój stan z lekarzem i wstydzą się do niego przyznać nawet najbliższym. Tymczasem trzeba powiedzieć głośno - menopauza to nie choroba, jest takim samym wydarzeniem w życiu kobiety jak pierwsza miesiączka, czyli nieuniknionym. Lęk przed menopauzą często wynika z niewiedzy, a jak nie wiemy, co nas czeka, to się tego boimy. Najwyższy więc czas zacząć mówić o menopauzie bez wstydu.

Menopauza to naturalny etap w życiu dotykający ponad 4,2 mln kobiet w Polsce. Jak wynika z badania IQS "Menopauza - piękny wiek średni", przeprowadzonego na zlecenie firmy Orifarm (sierpień 2022) "wciąż jest to jednak temat tabu - co 3 kobieta (w okresie menopauzy) nie konsultowała swoich objawów z lekarzem, co 4 bagatelizuje swoje dolegliwości związane z menopauzą, a co 5 kobieta nie rozmawia o menopauzie z nikim. Dodatkowo 57 proc. pań przyznaje, że odczuwa bezradność w kontekście pojawiających się dolegliwości, a 24 proc. nie wierzy, że są sposoby na poradzenie sobie z nimi. Skąd takie nastawienie?

Istnieje wiele sprzecznych informacji, mitów oraz niedopowiedzeń na temat menopauzy. Począwszy od jej definicji, skończywszy na społecznym postrzeganiu. Wymiennie używa się na przykład pojęć "klimakterium" i "menopauza". Tymczasem menopauza w terminologii medycznej to ostatnia miesiączka w życiu kobiety, a klimakterium to czas zmian w organizmie, który ją poprzedza. Kobiety czują się też skrzywdzone społecznym przyzwoleniem na pogardę dla tego etapu w życiu. Pojęcie menopauzy wykorzystywane jest często żartobliwie jako synonim histeryczności i niestabilności emocjonalnej. To wszystko sprawia, że wiele kobiet nie chce o menopauzie rozmawiać. Edukacja w zakresie objawów oraz sposobów radzenia sobie z trudnościami menopauzy jest więc tym bardziej potrzebna.

Prób odczarowania tematu menopauzy podjęła się Wielka Brytania (1). Walczy się tam o to, by kobiety w okresie menopauzalnym były otoczone przez pracodawców specjalną opieką. Głośno mówi się, że potrzebują w pracy opieki zbliżonej do tej, którą oferuje się kobietom w ciąży i matkom powracającym z urlopów macierzyńskich. W tym czasie kobiety zmagają się przecież z gorszą koncentracją, problemami z pamięcią, rozdrażnieniem.

Shutterstock, fot. oneinchpunch 

Czym właściwie jest menopauza?

Menopauza oznacza utratę płodności, moment, kiedy trwale ustają cykle miesiączkowe. Światowa Organizacja Zdrowia(2) początek menopauzy przypisuje ostatniej miesiączce, po której przez co najmniej 12 miesięcy nie wystąpiło krwawienie. To naturalny proces fizjologiczny, którego nie da się zatrzymać czy powstrzymać. Może on jednak występować w różnym wieku, statystycznie między 45. a 55. rokiem życia. Wystąpienie menopauzy jest zależne od wielu czynników, między innymi od uwarunkowań genetycznych, liczby ciąż, długości cykli menstruacyjnych czy przebytych chorób. Nie bez znaczenia są także czynniki związane ze stylem życia - menopauza może pojawić się szybciej u pań narażonych na stres, palących papierosy, nadużywających alkoholu. Warto też wspomnieć, że wiele kobiet kończy płodność dużo wcześniej - między 40 a 45 rokiem, a nawet przed 40 rokiem życia. Najczęściej nie jest to jednak proces naturalny. Płodność może wówczas ustać na skutek operacji usunięcia jajników lub macicy, przez chemioterapię, na skutek problemów zdrowotnych, jak cukrzyca, zespół policystycznych jajników, zaburzenia funkcjonowania tarczycy i wydzielania prolaktyny.

Objawy menopauzy. Czy to już?

Jakie mogą być pierwsze objawy menopauzy? Przede wszystkim należy podkreślić, że są bardzo różne i jest ich wiele dlatego często mylone są z ciążą, depresją, nowotworami i reakcją na stres. Każda menopauza to inna historia. Są kobiety, które odczuwają pewne objawy przekwitania, ale nie są one aż tak znaczące, by przeszkadzać w wykonywaniu codziennych obowiązków. Inne mają zaś tak silne dolegliwości, że ich samopoczucie przekłada się na różnego rodzaju problemy w pracy czy życiu osobistym. Pewne jest, że zmiany hormonalne u kobiet w czasie przekwitania nie następują nagle. Symptomy poprzedzające menopauzę można zaobserwować już kilka lat wcześniej, a cały okres menopauzy można podzielić na trzy etapy.

Etap premenopauzalny to czas, kiedy zmianie ulega długość cyklu miesiączkowego i czas trwania miesiączki, pojawiają się pierwsze objawy menopauzy. Mogą to być między innymi uderzenia gorąca, wzmożona potliwość, suchość pochwy, wysiłkowe nietrzymanie moczu, nadmierne zmęczenie, obniżone libido, pogorszenie pamięci i koncentracji. W następnym etapie okołomenopauzalnym występuje ostatnia miesiączka, a objawy typowe dla menopauzy mogą stać się bardziej dokuczliwe. Często pojawiają się wówczas zaburzenia na płaszczyźnie emocjonalnej - kobiety zauważają u siebie większą zmienność nastrojów. Etap postmenopauzalny to zaś czas, kiedy od ostatniej miesiączki minęło 12 miesięcy, a dolegliwości związane z menopauzą powinny tracić na sile. Panie zadają sobie pytanie jak długo może trwać okres menopauzy? Statystycznie trwa on około 10-14 lat, jest to jednak sprawa bardzo indywidualna. 

Shutterstock, fot. Olena Yakobchuk 

Jakie są sposoby łagodzenia objawów menopauzy?

Procesu menopauzy nie można zatrzymać, ale można go spowolnić i złagodzić jego objawy. Dobrze zbilansowana dieta dostarczy niezbędnych składników odżywczych i zapobiegnie przybieraniu na wadze, a także uchroni przed zaparciami. W okresie menopauzy należy pamiętać o zwiększonym zapotrzebowaniu organizmu na wapń i witaminę D, które odgrywają niezwykle ważną rolę w zapobieganiu m.in. osteoporozie. Regularne ćwiczenia fizyczne pozwolą utrzymać ciało w dobrej kondycji i zminimalizują dolegliwości, takie jak uderzenia gorąca, niepokój. Objawy przekwitania mogą złagodzić ponadto niektóre zioła, takie jak m.in. korzeń maca, koniczyna czerwona, i soja. W niektórych przypadkach zbawienne okazują się też techniki relaksacyjne, takie jak joga i medytacja. Podczas wszystkich etapów menopauzy ważne jest unikanie stresu i dbanie o odpowiedni sen. Jeśli występują poważne problemy ze snem, warto sięgnąć po melatoninę, której poziom z wiekiem drastycznie spada. Jednym ze sposobów łagodzenia objawów okresu przekwitania jest też hormonalna terapia zastępcza, która polega na przyjmowaniu odpowiednio dobranych hormonów w okresie przed menopauzą, czyli zanim całkiem wygaśnie funkcja jajników. 

Menopauza a suplementy

Najczęstsze dolegliwości związane z menopauzą i nieuchronnymi zmianami hormonalnymi w organizmie pomaga złagodzić też odpowiednia suplementacja. Preparatami łagodzącymi objawy są m.in. suplementy diety mbrace firmy Orifarm. Produkty przeznaczone są dla wszystkich kobiet w okresie menopauzy, którym uderzenia gorąca i nocne poty utrudniają codzienne funkcjonowanie jest mbrace Menopause. Zawiera on fitoestrogeny ekstraktu z czerwonej koniczyny, czyli substancje roślinne o działaniu podobnym do ludzkich estrogenów oraz wyciąg z szałwii lekarskiej o właściwościach przeciwpotnych. Zawarty w mbrace chrom pomaga utrzymać właściwy poziom glukozy we krwi. Pozostałe produkty tej serii wspierają dobre samopoczucie, właściwy poziom energii przez cały dzień czy dobry sen.

Chociaż częściej mówi się o fizycznych objawach kobiet w okresie okołomenopauzalnym, mogą one doświadczać również problemów emocjonalnych, dlatego tym bardziej warto o menopauzie rozmawiać - z lekarzem, z kobietami, które mierzą się z podobnymi doświadczeniami, z rodziną. Odpowiednie podejście i przygotowanie pozwolą bowiem przejść przez ten okres spokojnie oraz świadomie. Nie można przecież wpłynąć na naturalny bieg czasu, ale to, jak będziemy postrzegać menopauzę, oraz jak sobie z nią poradzimy, zależy już w dużej mierze od nas samych. Najlepiej zaakceptować zmiany i zauważyć w nich nie tylko kres pewnego etapu, ale i początek nowego. 

Suplement diety. Zawiera składniki, które wspomagają funkcje organizmu poprzez uzupełnienie normalnej diety. Nie ma właściwości leczniczych.

Przypisy

1. https://www.nhs.uk/conditions/menopause/help-and-support/ na dzień 17.02.2023
2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/menopause na dzień 17.02.2023