Ostry i przewlekły stan zapalny
Zapalenie jest mechanizmem obronnym organizmu. Służy jako naturalny sposób ochrony organizmu przed urazami i infekcjami.
Istnieją dwa rodzaje stanów zapalnych: ostre i przewlekłe. Ostre zapalenie jest natychmiastową reakcją organizmu na negatywne bodźce. Zwykle ma szybki początek i trwa kilka dni przed normalizacją. W momencie kiedy układ immunologiczny jest aktywowany zbyt często staje się on mniej wydajny w „wyłączaniu” reakcji zapalnej, a ciało przechodzi w przewlekły stan zapalny niskiego stopnia, który nazywany jest „cichym zabójcą” ponieważ wywołuje szeroki zakres nieprzewidzianych uszkodzeń tkanek wewnętrznych, trudnych do zdiagnozowania na wczesnym etapie.
Inflammafing – czym jest i skąd się bierze
Współczesne życie oznacza, że często jesteśmy zalewani przez stresory środowiskowe – promieniowanie UV, zanieczyszczenie, brak snu, czy zły wybór diety. Wszystkie te czynniki w sposób powolny, ale nieodwracalny zaburzają naturalną odnowę komórek skóry oraz przyspieszają procesy degenreracyjne zachodzące w skórze.
Połączenie procesów przewlekłego, ciągłego zapalenia skóry wywołanego czynnikami zewnętrznymi oraz spowodowane tym procesem szybsze starzenie się tkanki objętej zapaleniem nosi nazwę inflammaging.
Inflammaging jest terminem używanym do opisania starzenia wywołanego przewlekłym, uporczywym, leżącym u podstaw stanem zapalnym, który ostatecznie wyczerpuje system obronny skóry. Osłabia to strukturę skóry, powoduje degradację kolagenu i elastyny oraz upośledza funkcję barierową skóry.
Objawy Inflammaging’u
Przewlekłe zapalenie wywołane ekspozycją na stresory środowiskowe przyspiesza wzrost enzymu hialuronidazy, który rozkłada kwas hialuronowy.
Brak wystarczającej zawartości wody powoduje, że skóra staje się sucha, odwodniona i nieelastyczna. Niewystarczające nawodnienie przyczynia się do matowienia, nierównomiernego kolorytu oraz powstawania drobnych linii i zmarszczek.
Przewlekłe stany zapalne uszkadzają również fibroblasty skóry. Komórki te znajdują się w tkance łącznej skóry i są odpowiedzialne za produkcję kolagenu i elastyny. Ponieważ kolagen
i elastyna rozkładają się szybciej niż są naprawiane i wymieniane, skóra traci jędrność i elastyczność.
Zapalenie zaostrza glikację czyli proces przyłączania się cząsteczek cukru do białek i tłuszczów. W efekcie glikacji kolagen staje się mniej elastyczny i gorzej nawodniony. Natomiast zniekształcona elastyna powoduje wiotczenie skóry, opadanie owalu twarzy.
Glikacja również dotyczy kolagenu naczyń krwionośnych. Ściany naczyń krwionośnych stają się sztywne, przez co pogarsza się ukrwienie skóry i zwiększa się tendencja do powstawania zmian naczyniowych- teleangiektazji.
Glikacja prowadzi do wytworzenia reaktywnych form tlenu (ROS), a powstały stres oksydacyjny sprzyja glikacji i w ten sposób proces się napędza. Stres oksydacyjny uszkadza białka i tłuszcze błony komórkowej oraz genetyczny plan komórki (DNA), co może zwiększać ryzyko raka skóry.
Jak zapobiec?
Najbardziej niepokojące w stanach zapalnych jest trudność w rozpoznaniu tego problemu na wczesnym etapie. Dlatego też najważniejsza jest odpowiednia profilaktyka, która zapobiegnie rozwojowi inflammaging oraz kaskady zmian skórnych towarzyszących temu zjawisku. Oczywiście najbardziej racjonalnym rozwiązaniem byłoby odizolowanie skóry przed promieniowaniem UV, zanieczyszczeniami, dymem, detergentami oraz wyłączenie z diety chociażby cukrów prostych. Jednak eliminacja zwłaszcza czynników środowiskowych jest w zasadzie niemożliwa. Na szczęście współczesna wiedza daje nam możliwość wspierania naturalnej odporności skóry poprzez jej odpowiednią pielęgnację. Niezwykle ważna w utrzymaniu zdrowia skóry jest bariera skórna. Utrzymywanie naskórka w nienaruszonym stanie, zachowanie jego integralności, zapewnia, że obrona skóry i układ odpornościowy nie są niepotrzebnie stymulowane. Wybór produktów powinien naśladować fizyczne struktury skóry, być wolny od emulgatorów i zawierać odpowiednie substancje czynne, takie jak skwalan, kwas linolowy, fitosterole, aby wspierać własne środowisko skóry i przyśpieszyć jej regenerację.
Istotnym elementem w pielęgnacji skóry są przeciwutleniacze takie jak witamina C, E, ksantohumol, resweratrol, które chronią struktury białkowe i lipidowe przed stresem oksydacyjnym. Należy także pamiętać o odpowiedniej diecie bogatej w antyoksydanty- warzywa i owoce oraz unikać cukrów prostych, smażonych potrwa i żywności przetworzonej.