Coraz częściej zdajemy sobie sprawę z faktu, że to, jak dbamy o środowisko, ma wpływ na nas samych. Nie tylko ograniczamy użycie plastików, czy kupujemy kosmetyki o dobrych składach, lecz także rezygnujemy z dalekich podróży samolotem. Wszystkich, którzy poszukują porad, jak poprawić los swój i planety, zapraszamy na nasz nowy cykl pt. "Dbaj o siebie i środowisko"!
Szklane butelki, żywność w torebkach papierowych - tak wyglądały kiedyś sklepowe półki. Te czasy jednak minęły, a dziś triumfy święci plastik. Jest tani w produkcji, lekki i niemal niezniszczalny. Jest jednak jedno ale. Produkcja plastiku ciągle rośnie i w ostatnich latach przekracza 350 milionów ton rocznie. Tymczasem zaledwie 14 procent plastiku, który został wytworzony od początków jego produkcji, udało się nam odzyskać jako surowiec. Choć od jakiegoś czasu, ze względu na pogarszający się stan naszej planety, staramy się ograniczyć produkowanie odpadów plastikowych, wykluczenie z naszego życia wszystkich rzeczy wykonanych z tworzyw sztucznych wydaje się nierealne.
Warto jednak mieć na uwadze, że plastik plastikowi nierówny. A skoro nie możemy pozbyć się go z naszego życia w stu procentach, warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę kupując produkty w opakowaniach z tworzyw sztucznych, by mieć pewność, że nie zaszkodzą one naszemu zdrowiu i zostaną poddane recyklingowi.
Rodzaje plastiku - który jest najbezpieczniejszy i najlepszy do recyklingu?
Wybierając produkty w opakowaniach z tworzywa sztucznego, należy uważniej im się przyjrzeć. Niewielki symbol graficzny w kształcie trójkąta oraz ujęta w jego centrum cyfra od 1 do 7, umieszczone zazwyczaj na spodzie produktu, mówią nam, z jakiego tworzywa zostało wykonane opakowanie, czy rzeczywiście jest ono dla nas bezpieczne i czy nadaje się do recyklingu. Wszystkie wyroby z tworzyw sztucznych oznaczone 1 i 2 nadają się do recyklingu, jednak niektóre zakłady przetwarzają także inne tworzywa sztuczne.
- Spójrzmy na plastik jako produkt, który chcemy sprzedać, a śmietnik niech będzie naszym targiem - mówi Jacek Januszko, prowadzący na Instagramie profil @alebezplastiku. - Wyobraźmy sobie, że mamy do sprzedaży dwa swetry. Jeden z nich jest porozciągany, wykonany ze słabych materiałów i w dodatku brudny. Drugi sweter jest natomiast bardzo ładny, niemal nowy, czyściutki i wykonany z solidnego materiału. Obydwa są w tej samej cenie. Który z tych swetrów łatwiej będzie nam sprzedać? Prawda jest taka, że recykling to targowisko, a plastik to nasze swetry. Plastik będzie zrecyklingowany, jeśli znajdą się chętni, aby go kupić. Wiedząc, czego najbardziej pożądają recyklerzy, możemy w znacznym stopniu przyczynić się do wzrostu poziomów recyklingu. Zadbajmy o to, by na targ trafiły odpowiednie "swetry" w jak najlepszym stanie.
1 - PET / PETE - politereftalan etylenu, znany powszechnie jako PET. Jest jednym z najczęściej wykorzystywanych tworzyw, głównie przy produkcji plastikowych butelek na napoje czy naczyń jednorazowego użytku. Jak jednak donoszą badacze, w opakowaniach PET mogą występować ksenoestrogeny, czyli związki chemiczne, które mogą oddziaływać na układ hormonalny (więcej na ten temat). Jeśli wybieramy wodę lub inny napój w butelce wykonanej z PET, wybierajmy taką, która jest jak najbardziej przezroczysta - wówczas ma ona największe szanse na to, by zostać zrecyklingowana. Jeśli natomiast chodzi o chemię gospodarczą, unikajmy produktów w opakowania oznaczonych nr. 1, gdyż te opakowania, zamiast ulec recyklingowi, pójdą do spalenia.
- PET jest ekstra rozwiązaniem przy napojach, ale wody z opakowania po szamponie lub środka do czyszczenia rur, zapewne byście się nie napiły - wyjaśnia Jacek Januszko. - PET po kosmetykach i chemii gospodarczej nie znajdzie nabywców i trafi do spalenia. Zróbcie sobie skojarzenie, jak myć włosy, to bez PET'a, ale z HDPE! A czego unikać? Podobnie jak z czarnym kotem na ulicy - unikać czarnych plastików - przynoszą pecha sortowniom. Sortownie w większości są zautomatyzowanie i sortują plastiki za pomocą wiązki światła. Czarne opakowanie plastiku, pochłaniają wiązkę świetlną i dezorientuje maszyny. W efekcie czarny plastik ląduje na wysypisku lub w spalarni.
2 - HDPE - Używany jest przede wszystkim do produkcji opakowań chemii gospodarczej, pojemników, rur, nart czy nawet zabawek dla dzieci. Uważany jest za jedno z najbezpieczniejszych dla nas tworzyw. Wykonane z niego opakowania można powtórnie użytkować, a kolorowe butelki po chemii lub produktach spożywczych zostaną poddane recyklingowi.
- HDPE (oznaczone "2" w trójkącie) i PP (oznaczone "5" w trójkącie) to świetne materiały do recyklingu, czyli bardzo chętnie skupowane. Jak myć włosy, czyścić podłogi to na legalu z HDPE i PP! Efektem recyklingu HDPE są np. wspomniane wcześniej rury - mówi Jacek Januszko.
3 - V / PVC - polichlorek winylu. Używany do produkcji folii do pakowania żywności, stosowany przy produkcji elektroizolacji, wykładzin podłogowych, rur, strzykawek czy płyt gramofonowych. Wielu naukowców donosi, że może on mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie. W procesie jego spalania wytwarzane są groźne dla zdrowia związki chemiczne (więcej na ten temat).
4 - LDPE - Używany jest głównie w branży spożywczej i przemyśle farmaceutycznym. Można go ponownie użytkować, jednak tworzywo to nie może być wystawiane na działanie wysokich temperatur.
5 - PP - To drugi, obok HDPE, z najbezpieczniejszych plastików. Używany do produkcji opakowań do żywności, rur, izolacji przewodów elektrycznych, płyt czy włókien. Opakowania z tego tworzywa mogą być wykorzystywane ponownie.
6 - PS - To polistyren, który w formie spienionej znany jest wszystkim jako styropian. W przeszłości używano go na masową skalę do wyrobu opakowań do żywności, w tym kubków do kawy. Jest plastikiem, który poddaje się recyklingowi łatwiej niż każdy inny. Choć według niektórych w kontakcie z żywnością może wydzielać szkodliwe substancje (więcej na ten temat), to polistyren (PS) i ekspandowany polistyren (EPS) są dopuszczone przez Unijne instytucje do kontaktu z żywnością - badania food contact wykonywane są przez akredytowanie oraz niezależne laboratoria i na podstawie ich wyników producent wystawia deklarację dopuszczenia do kontaktu z żywnością.
7 - INNE / OTHER - tworzywa inne. Nie powinno się ich wykorzystywać do produkcji opakowań na żywność. Mogą zawierać niebezpieczny dla naszego zdrowia bisfenol A (BPA), który może przyczyniać się do rozwoju wielu chorób układu nerwowego oraz hormonalnego. Bisfenol A jest składnikiem poliwęglanu, który używany jest m.in. do produkcji butelek dla dzieci. Niezwykle ważne jest, by zwracać na to uwagę i wybierać takie butelki, które w swoim składzie nie zawierają szkodliwego BPA. Dla naszego dobra lepiej omijać szerokim łukiem produkty z oznaczeniem "07".
Rodzaje plastiku kobieta.gazeta.pl
Jaki plastik wybierać?
- Najlepiej sięgać po opakowania oznaczone symbolem 2 i 5, a zupełnie zrezygnować z tych, które oznaczone są numerem 6 oraz 7.
- Jeżeli sięgamy po napoje w opakowaniach PET, wybierajmy te butelki, które są jak najbardziej przezroczyste, a zrezygnujmy z tych ciemnych i obklejonych na całej długości plastikową etykietą.
- Chemię gospodarczą kupujmy tylko w opakowaniach oznaczonych numerami 2 i 5. Te mają większą szansę na recykling.
- Nie podgrzewajmy plastiku w mikrofali - wszystkie plastiki opisane symbolami International Resin Identification Coding System, kiedy zostaną podgrzane, będą wydzielały toksyny.
- Jeśli już musisz wybrać plastikowe opakowanie, wybieraj produkty zapakowane w jak najmniej warstw. Każda z nich to przecież kolejny śmieć, którego może się nie udać zrecyklingować.
- Jeśli jest taka możliwość, sięgaj po produkty w szklanych lub papierowych opakowaniach, a na zakupy zabieraj własne siatki. Wiele osób szyje również swoje małe siateczki (np. z tkaniny na firanki), których używają w sklepie zamiast jednorazówek, np. do pakowania produktów sprzedawanych na wagę.
Warto ograniczyć ilość tworzyw sztucznych w naszym otoczeniu, nie musimy jednak od razu pozbywać się wszystkich plastikowych rzeczy z naszego domu i frustrować, kiedy jesteśmy zmuszeni kupić coś w plastikowym opakowaniu. Świadomość, które z nich można poddać recyklingowi i uważne wybieranie tego, co kupujemy w sklepie, to już jeden krok do czystszej planety, ale też własnego zdrowia.
