Coraz częściej zdajemy sobie sprawę z faktu, że to, jak dbamy o środowisko, ma wpływ na nas samych. Nie tylko ograniczamy użycie plastików czy kupujemy kosmetyki o dobrych składach, lecz także rezygnujemy z dalekich podróży samolotem. Wszystkich, którzy poszukują porad, jak poprawić los swój i planety, zapraszamy na nasz cykl pt. "Klimatycznie" w co drugi wtorek o godzinie 16.
Czynniki wpływające na tempo rozkładu śmieci
Wiele odpadów, które produkujemy każdego dnia, zostanie na naszej planecie dłużej niż my. Tempo rozkładu poszczególnych śmieci zależy przede wszystkim od materiału, z którego dany odpad został wykonany oraz jego rozmiaru. Oczywiste jest zatem, że drobne odpady pochodzenia organicznego (resztki owoców, kwiaty czy nawet papier) będą ulegać rozkładowi znacznie szybciej od większych, metalowych lub plastikowych śmieci. Równie istotnym czynnikiem jest klimat. Wysoka temperatura i duża wilgotność przyspieszają rozkład niektórych odpadów - przede wszystkim tych organicznych. Nie oznacza to jednak, że w krajach tropikalnych problem śmieci nie istnieje. Niestety, na całym świecie problem zalegających odpadów jest tak samo poważny.
Odpady pochodzenia naturalnego
Spośród wszystkich odpadów, to właśnie te pochodzenia naturalnego (najbezpieczniejsze dla środowiska), jak na przykład obierki warzyw, skórki owoców czy liście, ulegają rozkładowi najszybciej. Jednak czas potrzebny na ich naturalną degradację wcale nie jest jednorodny - zależy przede wszystkim od rodzaju odpadu. Skórki bananów czy resztki jabłka zostają rozłożone już po kilku tygodniach, natomiast skórka pomarańczy potrzebuje sześciu miesięcy - wynika to m.in. z budowy danych bioodpadów, a dokładniej - różnic w zawartości azotu oraz wielkości cząsteczek, z których są zbudowane. Odpady naturalne (w miarę możliwości) warto składować w formie kompostu, który później staje się świetnym, ekologicznym nawozem.
Papier
Czas rozkładu papieru - podobnie jak w przypadku odpadów naturalnych - różni się między sobą w zależności od jego rodzaju. Bardzo istotnym czynnikiem decydującym o tempie rozkładu papieru, jest wilgotność. Powoduje łatwiejsze rozrywanie odpadów na mniejsze fragmenty oraz ułatwia osiedlanie bakterii i grzybów, które odpowiadają za degradację śmieci. Najszybciej rozkładowi ulega papier toaletowy oraz gazety prasy codziennej, które wykonywane są z najcieńszego i najtańszego papieru - znikają nawet po kilku tygodniach. Natomiast bilet komunikacyjny, który gabarytowo jest dużo mniejszy od gazety, rozkłada się około trzech miesięcy. Jednak przyjmuje się, że uśredniony okres rozkładu papieru to około sześciu miesięcy.
Metal
Jeśli chodzi o przedmioty metalowe, to istotną kwestię w procesie ich degradacji odgrywa jakość stopu. Niskiej jakości puszki konserwowe, które najczęściej wykorzystywane są do przechowywania żywności, ulegają rozkładowi w ciągu kilkunastu lat, natomiast puszki i inne przedmioty aluminiowe, które są bardziej odporne na korozję, potrzebują od 100 do 200 lat, by się rozłożyć.
Plastik
Nie da się ukryć, że wszechobecny plastik jest zmorą naszych czasów. Czas niezbędny na rozłożenie odpadów plastikowych również nie jest jednakowy - wszystko zależy od danego wyrobu. Niektóre z nich rozkładają się nieco szybciej, inne nawet kilka tysięcy lat. Foliowa reklamówka ulega degradacji po 500 latach, natomiast czas potrzebny na rozłożenie plastikowej butelki jest dwa razy dłuższy. Plastik nie jest jednak w stanie rozłożyć się w wodzie. Rozpada się tam jedynie na coraz mniejsze kawałki (aż do mikroskopijnych rozmiarów), a w tej formie stanowi ogromne zagrożenie dla wodnych ekosystemów i żyjących w nich zwierząt.
Wiele wyrobów plastikowych można jednak poddać recyklingowi. Aby jednak mieć pewność, że zostanie ponownie wykorzystany, warto pamiętać o kilku zasadach. - PET jest ekstra rozwiązaniem przy napojach, ale wody z opakowania po szamponie lub środka do czyszczenia rur zapewne byście się nie napiły - wyjaśnia Jacek Januszko, twórca profilu na Instagramie @alebezplastiku. - PET po kosmetykach i chemii gospodarczej nie znajdzie nabywców i trafi do spalenia. Zróbcie sobie skojarzenie, jak myć włosy, to bez PET'a, ale z HDPE! A czego unikać? Podobnie jak z czarnym kotem na ulicy - unikać czarnych plastików - przynoszą pecha sortowniom. Sortownie w większości są zautomatyzowanie i sortują plastiki za pomocą wiązki światła. Czarne opakowanie plastiku, pochłania wiązkę świetlną i dezorientuje maszyny. W efekcie czarny plastik ląduje na wysypisku lub w spalarni.
Szkło
Szkło jest jednym z tych surowców, które rozkładają się najdłużej, gdyż szacuje się, że jego rozłożenie zajmuje ponad 4000 lat. Potwierdzają to znaleziska szklanych koralików datowane na około 2000 lat przed naszą erą. Coraz częściej pojawiają się jednak informacje, że szkło nie rozkłada się wcale. Odpady szklane nie muszą być szkodliwe dla środowiska, ponieważ można je wielokrotnie poddawać recyklingowi.
Inne
Jak wygląda kwestia innych odpadów, które produkujemy każdego dnia? Otóż popularnej gumie do żucia proces ten zajmuje około pięciu lat, często spotykany na ulicy niedopałek papierosa rozkłada się około dziesięciu lat, a jednorazowe pieluchy czy podpaski zostają na naszej planecie ponad 450 lat. Natomiast czas degradacji ubrań zależy od materiału, z którego zostały wykonane. Te z bawełny rozkładają się od dwóch do pięciu miesięcy, wełniane około pięciu lat, a sztuczne tkaniny typu poliester nawet kilkaset lat.
Jak długo rozkładają się nasze śmieci? Marta Kondrusik/kobieta.gazeta.pl
W dobie konsumpcjonizmu warto czasem zatrzymać się na chwilę i pomyśleć o otaczającym środowisku oraz o tym, co zostawimy po sobie przyszłym pokoleniom. Segregacja śmieci, korzystanie z toreb wielokrotnego użytku czy picie wody z kranu (zamiast butelkowanej) to niewielkie zmiany, jednak wprowadzone do codziennego życia przez każdego z nas będą ogromną ulgą dla naszej planety.
Poznaj także nasze inne artykuły poświęcone tematyce ekologicznej. Znajdziesz je TUTAJ >>
