Kto nigdy nie minął fashion victim na szlaku, niech pierwszy ciepnie kamieniem (rys. Magda Danaj)
W internecie podziwiać można miliony zdjęć przedstawiających hordy dziwnych ludzi, którzy zakaz wstępu w góry powinni mieć wstemplowany do dowodów osobistych. Są panie w kozaczkach (tak, w białych też) wywijające z rozmachem malownicze orły na lodzie Morskiego Oka czy zjeżdżające na tyłku ze stromych szlaków Doliny Pięciu Stawów. Można spotkać także panów po piwku (albo i po ćwiarteczce) z reklamówkami, spalonych na buraka. Narciarzy pijanych tak, że ledwo trzymają kijki. Rodziny z małymi dziećmi na przełęczach i szczytach ciemną nocą. Czy zatem wielkim zdziwieniem jest też i to, że na szlakach pojawiają się wypadki śmiertelne?
To nie wszyscy, których spotkasz na szlaku. Są i nowi turyści. Poczytali w internetach, poszli do sklepów, kupili raki, czasem nawet i kaski, czekany (nie jest łatwo z nich korzystać i nie w każdej sytuacji się da). Obejrzeli filmy, byli ze dwa razy na ściance - mogą na Everest . Tak, to oni ginęli ostatnio na Rysach i Orlej Perci.
Ha, krzykniecie, że powinny być ubezpieczenia? Ustawy? Zakazy?
Nie zastąpią edukacji, szkoleń, nie zastąpią wyobraźni ludzi, którzy tysiącami odwiedzają Tatry, Śnieżkę, Bieszczady. Zasady są proste, a jedna absolutnie obowiązkowa: nie umiesz, nie wiesz, nie jesteś pewien - zapytaj! Jest kogo, w niemal każdym schronisku, w Centrali TOPR na Piłsudskiego w Zakopanem, w Internecie. Nie narażaj czyjegoś życia i zdrowia! To nie wstyd, nie obciach, to dowód rozumu i odwagi - tej prawdziwej!
Ratownicy, przewodnicy, lekarze mówią, proszą, przestrzegają, pokazują coraz bardziej drastyczne zdjęcia i filmy. Wszystko grochem o ścianę i głosem wołającego na tatrzańskiej puszczy. A co się będą słuchać - wiedzą lepiej. A jeśli są zmęczeni, będą żądać zabrania ze stoku i przetransportowania do domu. BO PRZECIEŻ PŁACĄ PODATKI! Tacy "turyści w jedną stronę" to kolejne utrudnienie w codziennej pracy ratowników!
Szkolenie ratowników górskich - Ingterreg (fot. Paweł Nadybal) Szkolenie ratowników górskich - Ingterreg (fot. Paweł Nadybal)
Szkolenie ratowników górskich - Ingterreg (fot. Paweł Nadybal)
Znam setki anegdot zasłyszanych wieczorami w tatrzańskich schroniskach od przewodników czy ratowników, tych śmiesznych i tych strasznych. Te śmieszne kończą się zwykle dobrze, wesoło. Śmieszyć przecież może historia narciarza, który na pytanie czy wie, gdzie jest odpowiedział, że w lesie, albo przygody zakonnic, które z ociemniałymi dziećmi dotarły na Orlą Perć. Są jednak niestety także i straszne historie. One kończą się źle. Niestety także dla tych, którzy idą (bez względu na warunki i sytuację) z pomocą.
Zbliżają się zimowe ferie. Czas instruktorów z Bożej łaski, nauczycieli z "jabłuszkami" na Kasprowym, czas partyzanckich wycieczek na Giewont i na Rysy. Bo Tatry to NASZE NARODOWE góry, nic w nich nie jest nam obce, nic nam nie zagraża a w razie czego zawsze jest TOPR - przybędą, pomogą, uratują.
Myśląc o tych, którzy tracą życie ratując innych, mam ogromną ochotę wrzasnąć: ogarnijcie się ludzie! Nie "pchajcie się" w trudny teren, niepewną pogodę, jeśli góry widzieliście tylko w telewizji. Nie ryzykujcie, nie pajacujcie, bo góry błędów i pajaców nie lubią. Od dziecka chodzę w Tatry, jeżdżę po nich na nartach, wspinam się. Co roku, podczas każdego wyjazdu uczą mnie one pokory i szacunku. Niby niewielkie, niewysokie, ale potrafią zaskoczyć, zmienić się z minuty na minutę, pogrozić palcem. Wymagają umiejętności, cenią doświadczenie. Traktowane z szacunkiem i respektem są najpiękniejsze i nie jest to tylko lekko egzaltowane gadanie, proszę mi wierzyć.
Aby wzmocnić zakończenie, przytoczę wiadomość sprzed kilku dni. Spod Nanga Parbat wycofał się Tomek Mackiewicz, wcześniej Adam Bielecki . Najsilniejsi, najmocniejsi w górach zawracają i rezygnują, kiedy wiedzą, że nie dadzą rady. Kiedy pogoda czy własna słabość uniemożliwiają osiągnięcie celu. Czy zauważyliście, jak bardzo różnią się oni od wcześniej opisanych przeze mnie turystów?
