Niektóre treści w mediach społecznościowych toksycznie wpływają na nastolatki. Świadczą o tym wyniki badania przeprowadzonego przez Dove w listopadzie 2022 r. w ramach programu Dove Self-Esteem, na grupie ponad 400 polskich dziewczynek w wieku 10-17 lat. Okazuje się, że często influencerzy są dla nich ogromnymi autorytetami: ekspertami w dziedzinie wyglądu, wyrocznią, która wskazuje im drogę i wpływa na podejmowane decyzje. Ufa im aż 55% dziewczynek biorących udział w badaniu. Niezwykle poruszający jest fakt, że 60% nastolatek po zobaczeniu wyidealizowanego zdjęcia np. na Instagramie czy TikToku chciałoby zmienić coś w swoim wyglądzie, a prawie co trzecia zaczyna więcej ćwiczyć i nakłada mocniejszy makijaż.
Dlatego też do kampanii Dove zaangażowano: Joannę Koroniewską, Patricię Kazadi oraz Aleksandrę Żebrowską – influencerki, które nie boją się pokazywać swojej naturalnej odsłony, bez makijażu, bez filtrów, przy pełnej akceptacji tego jak wyglądają. Do akcji Dove dołączyła również grupa ekspertów psychologów, którzy w przygotowanych materiałach zwracają uwagę, że to nie wygląd jest najważniejszy, ale to co możemy osiągnąć dzięki swoim umiejętnościom i predyspozycjom.
Materiał promocyjny
Toksyczne treści obniżają samoocenę nastolatek
Nastolatki korzystają z social mediów każdego dnia, często spędzając w nich wiele godzin. Publikują zdjęcia, wymieniają się opiniami, szukają inspiracji, obserwują ludzi będących dla nich autorytetami. Identyfikują się z prowadzącymi profile społecznościowe oraz aspirują do tego, by wyglądać podobnie i prowadzić analogiczny styl życia. W oparciu o konsumowane treści budują poczucie własnej wartości.
Czy to zjawisko może być w jakiś sposób niebezpieczne? Jak podkreślają eksperci i psychologowie zaangażowani w kampanię: Małgorzata Ohme, Szymon Niemiec oraz Karolina Tuchalska-Siermińska - zdecydowanie! Z badań przeprowadzonych w ramach programu Dove Self-Esteem wynika, że co trzecia dziewczynka przyznaje, iż wyidealizowany obraz piękna widziany w mediach społecznościowych wpływa na jej zdrowie psychiczne, samoocenę i postrzeganie własnego ciała. Odsetek dziewczynek, które to przyznają, rośnie wraz z ich wiekiem. Co druga badana dziewczynka czuje, że nie może sprostać standardom piękna, które widzi w mediach społecznościowych, co wpływa na jej poczucie własnej wartości. Co więcej, bardzo trudno dziewczynkom odejść od toksycznych treści. Aż 42% z nich ma trudność, by dać "unfollow" influencerom, nawet jeśli wie, że mają oni negatywny wpływ na ich samoocenę. Pomimo, że deklarują one świadomość braku całkowitej autentyczności influencerów, to jednak aż 67% nastolatek z młodszej grupy badanych chciałoby wyglądać jak obserwowane influencerki!
Materiał promocyjny
Poznajcie toksyczne trendy w social mediach, by umieć się od nich odciąć
- Ekstremalnie wychudzone ciała - kult i promocja szczupłej sylwetki. Przykładem toksycznych treści są posty z #Thinspo i #Thinspiration z poradami na temat tego, jak sprawić, by nie czuć głodu. Te z kolei nierzadko są źródłem zaburzeń odżywiania. I tu znajdziemy kolejne rady w sieci, czyli praktyczne tutoriale, jak te zaburzenia ukrywać przed rodzicami i otoczeniem.
- Operacje plastyczne - zabiegi te traktowane są niemal na równi z makijażem lub innymi nieinwazyjnymi sposobami na poprawianie wyglądu, a publikowane treści, także przez chirurgów plastycznych, normalizują je, bagatelizując ból po operacji oraz ten związany z procesem gojenia po zabiegu.
- Toksyczne porady beauty - absurdalne tricki poprawiające wygląd oraz szkodliwe tutoriale, które mają pomóc osiągnąć pożądany efekt, jak np. piłowanie zębów pilniczkiem do paznokci, przycinanie brwi czy obcinanie rzęs nożyczkami, by lepiej trzymały się te sztuczne, doklejone.
- Wyzwania - zachęcanie do podjęcia szkodliwych działań, które komunikowane są jako zdrowe i dobre dla organizmu. Przykład? Kilkudniowe detoksy, które w praktyce są głodówkami, bardzo niebezpiecznymi dla nastolatków.
Kampania Dove Detox FEEDu
Eksperci, psychologowie i influencerki biorący udział w kampanii Dove zachęcają, by wyczyścić swój feed. To pierwszy krok i często jedyne wyjście, by odciąć się od niszczącego wpływu toksycznych treści na Instagramie czy TikToku. Poprzez kampanię Detox FEEDu Koroniewska, Żebrowska i Kazadi razem z marką Dove chcą przekonać nastolatki, by myślały pozytywnie o swoim ciele i wyglądzie. Wszystko po to, by umożliwić im odkrycie i wykorzystanie w życiu pełnego potencjału, jakim dysponują.
Marka Dove od kilku lat prowadzi program Dove Self-Esteem, którego celem jest wspieranie dziewczynek i kobiet w ich samoakceptacji oraz pokochaniu własnego ciała.
W ramach kampanii Detox FEEDu Dove edukuje i wspiera także rodziców, nauczycieli i opiekunów w ich rozmowach z nastolatkami. W tym celu powstała seria krótkich filmów, w których eksperci opowiadają, jak możemy pomóc naszym dzieciom unikać toksycznych treści w internecie. Wśród ekspertów są Małgorzata Ohme, Szymon Niemiec i Karolina Tuchalska-Siermieńska. Wszystkie materiały dostępne są na www.detoxfeedu.pl.
Po przeprowadzeniu badania na polskich nastolatkach uderzyło nas, jak silny, bardzo często niezwykle negatywny wpływ mają na nie social media. Wyśrubowane, nierealne „ideały" piękna prezentowane przez influencerów, często podkręcone w aplikacjach lub za pomocą filtrów, bezsprzecznie przekładają się na spadek samopoczucia, obniżoną samoocenę i niewłaściwe postrzeganie własnego ciała przez nastolatki. Dlatego do współpracy zaprosiliśmy nie tylko influencerów, ale również ekspertów i psychologów, aby nagłośnić problem i zachęcić do bardziej świadomego korzystania z social mediów. - mówi Anna Kaźmierczak Brand Manager marki Dove.
*Dane przedstawione w artykule pochodzą z badania przeprowadzonego przez firmę Ipsos Polska Sp. z o.o. dla Unilever Polska w ramach programu Dove Self Esteem "Toksyczne porady w mediach społecznościowych" Listopad 2022, n=424 dziewczynek w wieku 10-17lat..