Aga Kozak

- Pół życia spędzam w małej wiosce w lesie wśród życzliwych ludzi i nagle w internecie czytam, że jestem szkieletorem, chłopem, idiotką, pasztetem. Czasem sobie z tym nie radziłam. Dopiero trzy lata temu poczułam, że moje życie nareszcie jest na właściwych torach i żadne gadanie nie ma wpływu na moją samoocenę - opowiada Kamila Szczawińska, top modelka, psycholożka i podróżniczka.

- Miałam wtedy dwadzieścia parę lat. Typowy objaw SM: ból oka przy poruszaniu gałką, a potem postępująca ślepota. W pewnym momencie już nic na to oko nie widziałam. Byłam tuż po sporym wernisażu malarstwa, świetne recenzje, prasa, telewizja, sukces. I co? Ślepa malarka? - mówi Malina Wieczorek, która od dwudziestu lat choruje na stwardnienie rozsiane. Założyła Fundację "SM - walcz o siebie", by pokazać, że choroba to nie wyrok.

- Nie umiałam reagować na nachalność. Uciekałam. Nie miałam w sobie tej odwagi, żeby powiedzieć "nie", "nie, nie chcę", a nawet "nie, dziękuję". Mówiłam, że muszę iść do łazienki lub podawałam zły numer telefonu - z Anją Rubik, założycielką fundacji SEXEDpl rozmawiamy o tym, jak istotną rolę odgrywa edukacja seksualna i odkrywanie własnej seksualności.

Jaki był ostatni rok? Czy mimo tego, co się wydarzyło - coś jednak zmieniło się na lepsze? Jak oceniają rok 2020 kobiety, które szczególnie były zaangażowane i musiały zmienić w swoim podejściu do pracy i życia bardzo dużo. Pytamy pracownicę ochrony zdrowia, nauczycielkę, restauratorkę i aktywistkę.

Wielu z nas nie wyobraża sobie pracy w Wigilię czy w święta, jednak dla innych to normalna część pracy. Dla pielęgniarek, lekarzy, ratowników, ale też laborantów czy kierowców pogotowia to dzień pracy. Tyle że trochę "nienormalny". Czy lubią dyżurować w święta? W jaki sposób przydzielane są dyżury? Czy dzielą się opłatkiem i czy w szpitalu może panować świąteczna atmosfera?

- Jedni uważają, że powinny być prezenty, inni, że nie. Jedni, że choinka sztuczna, inni, że tylko żywa. Kolędy śpiewamy, czy nie śpiewamy? Każdy ma swoją wizję świąt, z którą siada do stołu. I jeśli pewne rzeczy nie są przegadane, uzgodnione, to może rzeczywiście dojść do wybuchu - niekoniecznie pozytywnych - emocji - o relacjach i świętach rozmawiamy z socjologiem Tomaszem Sobierajskim.

- Zapadła decyzja, że weźmiemy na weekend syna Madiny, Edelbieka. Dzięki temu nasze rodziny się zaprzyjaźniły i gdy rodzina Madiny nie miała gdzie mieszkać, to zaproponowaliśmy, żeby zamieszkali u nas - rozmowiamy z Katarzyną Błażejewską-Stuhr i Maciejem Stuhrem o świętach, tradycji i pomaganiu.

- Ostatecznie w kinie nie religia, a wiara się liczy. Wiara w cokolwiek i w kogokolwiek - w święta, w rodzinę, w miłość, we wspólnie zjedzony posiłek, w szarlotkę babci, w ratowanie psów ze schroniska, czy właśnie w siłę rytuałów, które sprawiają że zwyczajne staje się niezwyczajne - z krytyczką filmową Anną Sediukow rozmawiamy o zmianach i ich wpływie na filmy świąteczne.

- 21 lat pracuję w obszarze praw kobiet i z moich obserwacji wynika, że mężczyźni politycy albo wolą kopać piłkę z innymi mężczyznami, albo, jak już rozmawiają o prawach kobiet, to o tym, jak je odebrać - rozmawiamy z Sylwią Spurek, posłanką do Parlamentu Europejskiego, autorką pierwszego projektu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz politologiem, partnerem Sylwii, Marcinem Anaszewiczem.

- Będąc obywatelką tego kraju, nie wyobrażam sobie nie być zaangażowaną w Strajk Kobiet. Bo co ja powiem za ileś lat mojej córce? Muszę jej powiedzieć, że coś robiłam w naszej sprawie, w sprawie jej bezpiecznej przyszłości - mówi Natalia Klimas-Bober, aktorka, która wraz mamą - projektantką mody Joanną Klimas, zdecydowała się porozmawiać z nami o Strajku Kobiet (Natalia Klimas-Bober w tym tygodniu urodziła córkę Hanię. Rozmowa przeprowadzona została w przeddzień porodu pani Natalii - dop. redakcji.).

Jak w czasie pandemii radzą sobie gabinety kosmetyczne? Jak wpływają na nie obostrzenia? Czy mają pomoc rządu? Czy klientki się boją? A może zmieniły stosunek do swoich wizyt? Żeby to sprawdzić, odwiedziłam trzy różne salony piękności: dwa w Warszawie i jeden na Podkarpaciu. I zebrałam trzy różne opinie. Najpierw jednak poszłam do psycholożki.

Podkarpacki Lubaczów liczy osiem tysięcy mieszkańców. Na proteście pojawiło się tysiąc osób. - - Tu wyjść, przedstawić się z imienia i nazwiska i powiedzieć, że jest się przeciwko czemuś, to jest akt wielkiej odwagi. I jest to rzadkie - mówi Marcin Piotrowski, radny Lubaczowa, inicjator tamtejszych protestów. - Nasi lokalni watażkowie z PiS spanikowali i zastraszają: "Że co, u nas? W naszym królestwie takie rzeczy? Przecież do tej pory bali się i byli wierni!" - dodaje radny.

- Młodzi tańczą i powiem więcej - podczas protestów atmosfera wzajemnego zainteresowania o charakterze flirtu unosi się nad ulicami. Jestem pewna, że doświadczeniem tego pokolenia będzie romans lub związek zawiązany na demo. Jak podsumowuje to zgrabnie jeden z kartonów: Obalmy ten rząd i chodźmy się kochać - o tym, kim są protestujący rozmawiamy z psycholożką Martą Majchrzak.

- Kiedy mężczyźni krzyczą na siebie w programach publicystycznych, awanturują się w przestrzeni publicznej, to jest to odbierane jako pasja dla tematu. Kiedy kobiety głośno wyrażają sprzeciw, kiedy podniosą głos, to patrzy się na nie jak na histeryczki. Od kobiet oczekuje się, że w każdej sprawie, nawet tej najbardziej bulwersującej będą mówić łagodnie. Innymi słowy, będą się zachowywały tak, by łatwo było je zagłuszyć lub zignorować - z Magdaleną Biejat, socjolożką, członkinią Rady Krajowej Razem, posłanką Klubu Lewicy i członkinią sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny rozmawiała Aga Kozak.

Karolina Hamer jest pływaczką, paraolimpijką, wielokrotnie zdobywała medale Mistrzostw Europy i Świata. Reprezentowała Polskę. Sama nie czuje, żeby Polska reprezentowała ją. - Dla mnie najważniejsze jest to, żeby mieć prawo wyboru, żeby to kobieta była na pierwszym miejscu w podejmowaniu decyzji dotyczących samej siebie, żeby kobiety - w tym ja! - nie były spychane do roli inkubatorów, tudzież do roli maszynek do rodzenia. Decyzja o moim ciele musi zawsze należeć do mnie. I każda decyzja musi być chroniona prawnie - mówi Karolina Hamer, znana również ze swojej działalności społecznej i zaangażowania w walkę o prawa człowieka.

- Ten wyrok dotyczy nas wszystkich. Większość posłanek opozycji była bardzo zbulwersowana decyzją pseudo Trybunału Konstytucyjnego - mówi posłanka Urszula Zielińska, która w czwartek była z protestującymi całą noc. Dzisiaj o 19.00 w całej Polsce rozpoczął się kolejny Strajk Kobiet.

- Jak zaczęły być popularne odrosty, to wprowadziliśmy odrosty. Jak zaczęły być modne bardzo jasne platyny, to również je wprowadziliśmy. To nie są przedpotopowe fryzury, lecz nowoczesne. Praktycznie cały czas tworzymy nowe kolekcje - mówi Anna Pietrzak, która od 10 lat jest związana z firmą Rokoko Hair Company. Odpowiada w niej za rozwój firmy, w tym wprowadzenie nowych produktów, tworzenie kolekcji peruk i turbanów, współpracę m.in. z Fundacją Rak'n'Roll, stowarzyszeniami, szpitalami oraz firmami polskimi i zagranicznymi.

- Kiedyś wbiegłam do galerii handlowej i zobaczyłam przepiękne buty na bardzo wysokim obcasie. Kupiłam je. Niedługo potem zachorowałam na raka i przeszłam chemię. I te buty stały przy łóżku, a ja, jeszcze z drenem, zakładałam te buty i szłam do toalety, do łazienki, do kuchni. Bo w nich czułam, że jestem kobietą. Poharataną, ale kobietą - mówi Małgorzata Ciszewska-Korona, psychoonkolog w Fundacji Rak'n'Roll.

- Przyjęło się, że nie wylewamy tak po prostu swoich frustracji na bogu ducha winnego człowieka. Kiedyś się umówiliśmy: "hej, a co powiecie na to, że jednak nie będziemy rozwiązywać wszelkich sporów wyzywaniem, krzykiem, biciem czy wybijaniem się nawzajem?". Już werbalna agresja ma na nas ogromny wpływ i kto wie, jaki efekt domina uruchomi. Hejt jest wyborem. Wyborem, który rezonuje z czyimś samopoczuciem, z czyimś życiem. Pora sobie to uświadomić i brać odpowiedzialność - mówi Matylda Damięcka, aktorka i ilustratorka w rozmowie z Agą Kozak.