Prawie każdy wie, jak wygląda ślub cywilny. Udzielany jest on zazwyczaj w Urzędzie Stanu Cywilnego, choć od kilku lat istnieje w naszym kraju również możliwość wzięcia ślubu poza urzędem, w dowolnym, wybranym przez narzeczonych, miejscu. Należy jednak pamiętać, że wskazane przez przyszłych małżonków miejsce musi gwarantować zachowanie uroczystej formy ślubu oraz bezpieczeństwo uczestników ceremonii. Jeśli nie spełnia ono tych wymagań – kierownik USC może odmówić udzielenia ślubu we wskazanym miejscu.
Gdy narzeczeni, świadkowie oraz zaproszeni goście zgromadzą się w USC lub innym ustalonym miejscu ślubu, urzędnik, który będzie prowadził ceremonię, zaprasza wszystkich do zajęcia przez nich miejsc. Narzeczeni zasiadają na wyznaczonych miejscach na wprost urzędnika, miejsca po obu ich bokach zajmują świadkowie, zaś goście siadają z tyłu. Urzędnik wita wszystkich zebranych, krótko przypomina, czym jest małżeństwo i jakie obowiązki jego zawarcie nakłada na przyszłych małżonków. Po tym następuje główna część ceremonii: zebrani proszeni są o powstanie, a urzędnik pyta narzeczonych o to, czy chcą się pobrać i uczynić swoje małżeństwo trwałym i szczęśliwym. Po uzyskaniu odpowiedzi twierdzącej urzędnik zaprasza do złożenia przysięgi małżeńskiej.
Najpierw pan młody, później zaś panna młoda, powtarzają za urzędnikiem słowa przysięgi: ''Świadomy/świadoma praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa, uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z … i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe''. Następnie urzędnik stwierdza, że wobec zgodnych oświadczeń, złożonych przez obie strony w obecności świadków, związek małżeński został zawarty zgodnie z przepisami, po czym prosi świeżo upieczonych małżonków o wzajemne nałożenie sobie obrączek. Para młoda, świadkowie oraz urzędnik składają podpisy pod aktem małżeństwa, urzędnik prosi także o złożenie oświadczenia o nazwisku jakie będą nosili małżonkowie oraz ich przyszłe dzieci.
Warto wiedzieć, co trzeba mieć na ślub cywilny. Prócz narzeczonych na ślubie musi stawić się dwoje świadków, polskie prawo nie określa ich płci, muszą to być jednak osoby pełnoletnie, posługujące się językiem polskim w stopniu komunikatywnym – w przeciwnym razie należy zadbać o obecność tłumacza przysięgłego na uroczystości. Zarówno narzeczeni, jak i świadkowie muszą mieć ze sobą dokumenty tożsamości (dowody osobiste lub paszporty), na podstawie których urzędnik potwierdzi ich dane. Należy również zadbać o to, by na uroczystość nie zapomnieć obrączek.
Przyszłym małżonkom sen z powiek spędza kwestia, ile kosztuje ślub cywilny. Samo udzielenie ślubu w USC jest bezpłatne, ale konieczne będzie udzielenie opłat za dokumenty. Za sporządzenie aktu małżeństwa pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 84 zł. Osoby rozwiedzione bądź te, które pochowały współmałżonka, muszą uiścić opłatę za skrócony odpis małżeństwa z adnotacją o rozwodzie lub zgonie współmałżonka – wynosi ona 22 zł. Decydując się na ślub poza urzędem, np. w plenerze, należy liczyć się z opłatą w wysokości min. 1000 zł. Opłata ta nie jest naliczana, gdy jedno z narzeczonych przebywa w szpitalu bądź w zakładzie karnym. Na koszt ślubu cywilnego wpływają też opłaty dodatkowe, takie jak koszt oprawy muzycznej czy ewentualne wynajęcie i przystrojenie miejsca zawarcia ślubu.
Załóżmy, że narzeczeni zdecydują się wziąć ślub cywilny. Ile się czeka na wyznaczenie terminu i jakich formalności należy dopełnić? W pierwszej kolejności należy udać się do Urzędu Stanu Cywilnego. Trzeba mieć ze sobą:
W szczególnych przypadkach (np. gdy jedno z narzeczonych nie ma jeszcze ukończonych 18 lat, lub jest obcokrajowcem) konieczne mogą być jeszcze inne dokumenty. Narzeczeni podpisują zapewnienie o tym, że nie mają wiedzy o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Jest ono ważne przez sześć miesięcy. Następnym krokiem jest ustalenie terminu ślubu – może się on odbyć nie wcześniej, niż po upływie miesiąca od podpisania zapewnienia. Warto wiedzieć, że datę ślubu można zarezerwować z najwyżej półrocznym wyprzedzeniem.
Jeśli narzeczeni nie wiedzą, jak się ubrać na ślub cywilny, powinni zastanowić się, w czym dobrze wyglądają, a przede wszystkim dobrze się czują. Uroczystość ślubu cywilnego nie wiąże się z koniecznością zakładania ściśle określonego stroju. Kreacje nowożeńców nie mogą jedynie urągać godności Urzędu, zatem niewskazane są np. stroje przezroczyste czy brudne – w takiej sytuacji urzędnik może uznać, że złamano zasady szacunku społecznego i odmówić udzielenia ślubu. Tradycyjnie przyszłe panny młode na ślub cywilny zakładają suknie krótsze niż na ślub kościelny, niekoniecznie też sięgają po biel. Panowie zazwyczaj przywdziewają garnitur w ulubionym kolorze, ale zdarzają się też inne pomysły na męską kreację ślubną.
Zobacz też: Przysięga małżeńska: jak wygląda i co oznacza? Przysięga małżeńska po polsku i angielsku
A jak się ubrać na ślub cywilny jako gość? Z pewnością elegancko i wygodnie. Mężczyźni, którzy źle czują się w garniturach, mogą wybrać na przykład dżinsy bądź spodnie wizytowe i marynarkę. Kobiety zwykle zakładają sukienki, warto jednak zadbać o to, by swoją kreacją nie przyćmić panny młodej, która jest bohaterką tego dnia. Najlepiej postawić na klasykę i prostotę, wystrzegać się sukni wieczorowych (w przypadku panów – smokingów), bieli i czerni, dużej ilości złota i srebra, cekinów oraz zbyt mocnego makijażu. Wybierając suknię o długości maxi warto sięgnąć po sukienkę koktajlową, w jasnych barwach i ze zwiewnych materiałów.
Ile się czeka na ślub cywilny? Małżeństwo można zawrzeć po upływie miesiąca od dnia złożenia zapewnienia o tym, że narzeczeni nie mają wiedzy o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa. Istnieją jednak szczególne przypadki, w których czas oczekiwania na ślub może zostać skrócony. Każda sprawa badana jest przez urzędnika USC indywidualnie, ale za takie ''ważne przesłanki'' uznaje się przede wszystkim ciążę, chorobę jednego z narzeczonych lub nagły wyjazd. Konieczne jest złożenie wniosku o skrócenie terminu oczekiwania na zawarcie małżeństwa, wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej.
Tych, którzy nie wiedzą, ile trwa ślub cywilny, zapewniamy, że nie jest to długa ceremonia. Zwykle trwa od 15 do 20 minut. Wiele zależy od tego, czy urzędnik przed złożeniem przez narzeczonych przysięgi małżeńskiej będzie chciał wdać się z nimi w rozmowę, czy ograniczy się do niezbędnego minimum w swoich przemowach.
Zobacz też: Zaproszenia ślubne. Gotowe czy wykonane samodzielnie? Jak je adresować i wręczać?