afganistan

15 sierpnia 2021 roku po wycofaniu się wojsk amerykańskich, talibowie wkroczyli do stolicy Afganistanu. Szybkie oddanie władzy przez afgańskich przywódców zaskoczyło cały świat. W Afganistanie wiele się zmieniło. Na ulicach panuje głód, a sytuacja kobiet od dawna nie była tak zła.

Afganistan od jakiegoś czasu zmaga się z gigantyczną klęską humanitarną. Trudna sytuacja żywnościowa w szczególności uderza w kobiety.

Gdy oczy całego świata zwrócone są na Ukrainę, w Afganistanie talibowie zwiększają presję na kobiety. Obejmując władzę w połowie sierpnia 2021 roku, zapewniali, że nie mają zamiaru przywracać drastycznych praw, jakie obowiązywały za ich pierwszych rządów w latach 90. Po 9 miesiącach wprowadzili dekret nakazujący kobietom zakrywanie ciała od stóp do głów, pozostawanie w domach i rezygnację z pracy. O sytuacji kobiet w Afganistanie rozmawiamy z dr Ludwiką Włodek ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, autorką książki "Buntowniczki z Afganistanu".

Minął tydzień, odkąd talibowie ogłosili, że wbrew zapowiedziom, szkoły średnie dla dziewcząt nie zostaną ponownie otwarte. - Przywódcy nie zdecydowali jeszcze, kiedy i w jaki sposób pozwolą dziewczętom wrócić do szkoły - przekazał Waheedullah Hashmi, przedstawiciel ds. stosunków zewnętrznych w administracji rządzonej przez talibów.

Dziennikarka Jagoda Grondecka przebywa w Kabulu, skąd relacjonuje nową codzienność mieszkańców Afganistanu. W dużej mierze skupia się także na losach kobiet, które w wyniku przejęcia władzy przez talibów, zostały pozbawione podstawowych praw człowieka. - Kobieta bez towarzystwa mężczyzny nie może opuścić kraju - informuje dziennikarka.

Ministerstwa Cnoty i Zapobiegania Złym Obyczajom nakazało afgańskim sprzedawcom usunięcie głów manekinom. Za zlekceważenie nowych zasad grożą surowe kary.

Martyna Wojciechowska opublikowała na Instagramie post, w którym krótko przypomniała historię życia afgańskiej dziewczynny, której zdjęcie pojawiło się na okładce National Geographic, rozsławiając ją na całym świecie. Teraz Szarbat Gula ma 49 lat. - Przez kilkanaście lat nie wiedziała, że cały świat zna jej twarz - czytamy.

Ta historia jakiś czas temu wstrząsnęła światem. Ojciec sprzedał swoją 9-letnią córkę 55-latkowi, bo nie miał pieniędzy na jedzenie dla pozostałych członków rodziny. Parwana została jednak uratowana i wróciła do domu. Jak do tego doszło?

Grażyna Wolszczak udostępniła na Instagramie nagranie rozmowy telefonicznej a afgańską uchodźczynią. Jej słowa w kierunku Polek i Polaków łapią za serce. - Nasz kraj zabrali Talibowie i co mamy zrobić? Jesteśmy otoczeni drutem kolczastym. Znacie to z własnej historii, co to znaczy być uchodźcami - mówi kobieta.

Były prokuratorkami, sędziami, policjantkami, wykładowczyniami, dziennikarkami i krykiecistkami. Gdy tylko im to umożliwiono, w 2001 roku tłumnie poszły na studia. Po dojściu talibów do władzy afgańskim kobietom ponownie zawalił się świat. Z kraju docierają kolejne relacje o szkołach i uniwersytetach, które zamykają swoje drzwi dla dziewcząt. Kobietom nakazano siedzenie w domach. Niektóre - ryzykując życiem - wychodzą na ulice, by zaprotestować. - Musimy walczyć o nasze prawa - mówią.

- Przyjdą po ludzi takich jak ja i mnie zabiją - mówi Zarifa Ghafari, burmistrzyni miasta Majdanszahr. - Mój czas się kończy, szukają nas dom po domu, talibowie mają listy z naszymi nazwiskami - dodaje Nilofar Ajoubi, aktywistka z Kabulu. - W oczach talibów kobiety nie są istotami ludzkimi, a jedynie mięsem do bicia i poniewierania - zauważa 33-letnia Khatera, która w ubiegłym roku została postrzelona przez rebeliantów w afgańskiej prowincji Ghazni. Po ataku bojownicy wyłupili jej oczy. Gdy tymczasem rzecznik talibów po przejęciu władzy w Afganistanie informuje, że prawa kobiet będą respektowane zgodnie z prawem szariatu. - Talibowie próbują wysłać przekaz do świata, że się zmienili, ale nikt nie wierzy w te zapewnienia - mówi prof. Patrycja Matusz z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Kolaż zdjęć Clarissy Ward, korespondentki CNN w Afganistanie obiegł sieć, stając się symbolem zmian, jakie czekają Afganki w związku z przejęciem władzy przez talibów. Wszystko z powodu jej ubioru, który uległ drastycznej zmianie - na pierwszym prowadzi relacje z odkrytymi włosami, a na drugim jest już dokładnie okryta hidżabem. Teraz Ward postanowiła skomentować sytuację.

- Uchwyciłem konkretny moment w historii. A jednak ta chwila okazała się ponadczasowa. Zdaniem wielu zdjęcie stało się symbolem wydarzeń w Afganistanie. Z kolei inni nie wiedzieli, że ma ono jakikolwiek związek z tym krajem. Mimo to wciąż byli pod jego wrażeniem - wspominał autor słynnego zdjęcia Steve McCurry.

Joanna Moro musiała zmierzyć sie z falą krytyki po tym, jak pod zdjęciem w stroju kąpielowym nawiązała do sytuacji w Afganistanie. Aktorka przyznała się do błędu i przeprosiła za niestosowny wpis. - Przepraszam. To nietaktowne z mojej strony - kajała się aktorka.

Martyna Wojciechowska po raz kolejny zabrała głos w sprawie wydarzeń w Afganistanie, gdzie talibowie przejęli władzę. - Nie możemy milczeć - zaapelowała dziennikarka, zwracając uwagę na sytuację, w jakiej znalazły się afgańskie kobiety.

- Do tej pory większość naszych klientek stanowiły kobiety z prowincji. Teraz to kobiety z miast kupują burki - mówi sprzedawca w rozmowie z korespondentem "The Guardian". W Afganistanie ceny burek gwałtownie wzrosły, a kobiety obawiają się, że wszystkie prawa, którymi cieszyły się zaledwie 20 lat, zostaną im odebrane.

Clarissa Ward, korespondentka CNN relacjonuje wydarzenia z Kabulu. Jest nieustraszona. Wchodzi w tłum talibów, staje przed nimi śmiało, patrzy w oczy bojowników uzbrojonych po zęby i zadaje pytania. Ta odważna 41-latka już stała się jednym z symboli przejęcia Afganistanu przez talibów. Dla niej przełomowym momentem w życiu stał się atak na World Trade Center. To wtedy porzuciła plany zostania aktorką.

Studentka z Afganistanu opowiedział dziennikarzom "The Guardian" o tym, jak w ciągu ostatnich dni zmieniło się życie kobiet w Kabulu. - Miałam wiele planów na przyszłość. Nie sądziłam, że to wszystko tak się skończy - wyznała.

Wystawa zdjęć brytyjskich weteranów obnaża potworne oblicze misji w Iraku i Afganistanie. Zaskakująco, autorem tych szczerych do bólu zdjęć jest muzyk Bryan Adams.

Dokumentował konflikty zbrojne i ich skutki m.in. w Libanie, Gruzji, Afganistanie, Sudanie Południowym. Wielokrotny laureat polskich konkursów fotografii prasowej, m.in. Grand Press Photo, Newsreportaż, BZWBK Press Photo. Za reportaż z konfliktu zbrojnego w Gruzji otrzymał w 2009 trzecią nagrodę w konkursie World Press Photo. Od lutego 2011 pracuje jako fotograf osobisty prezydenta RP.

Są osoby, które czerpią energię z miłości, są też takie, które nie mogą żyć bez sportów. Małgosię Skowrońską, która za kilka miesięcy wyrusza w miesięczną podróż po Korytarzu Wachańskim w Afganistanie nakręca przygoda. Po co się pchać do kraju kojarzonego z konfliktem zbrojnym i ekstremistami? Po to chociażby, żeby obalić wykreowane przez media stereotypy i pokazać jego inną stronę.