umieranie

- Nagle wszystko się zatrzymało i zdałam sobie sprawę, że znajduję się w przedziwnych okolicznościach. Z jednej strony widzę salę szpitalną, na której lekarze robią wszystko, co tylko mogą, żeby mnie ratować, z drugiej strony widzę wspaniały, piękny świat, zupełnie niepodobny do naszego - opowiada Ada Edelman, jedna z bohaterek książki "Rozmowy ze śmiercią".

Umieranie to naturalny, choć często bolesny czas w życiu człowieka. Bolesny zarówno dla najbliższych, jak i samej osoby, której czas ma niebawem nadejść. Jak poznać, że śmierć jest już bliska? Ciało wysyła pewne znaki.

Małgorzata Werner w rozmowie z Plotkiem opowiedziała o trudnym momencie w swoim życiu. Tuż po tym, jak okazało się, że gwiazda jest poważnie chora, u jej ojca zdiagnozowano raka. "Wzięłam tatę do siebie do domu i wzięłam mu hospicjum domowe, żeby przy tacie być" - mówiła.

- Widziałam, jak wylatujesz mi z rąk, jak umykasz gdzieś, gdzie Cię nie dogonię. Twoje wielkie źrenice ziały pustką. Połamałam Ci żebra, bo wierzyłam, że Cię zatrzymam. Dalej wierzę. Nie daj mi stracić tej wiary, bo nie chcę bez Ciebie żyć - pisze Dorota Sumińska w książce "Moje życie z Tomkiem", która ukaże się we wrześniu tego roku. Dzięki uprzejmości Wydawnictwa Literackiego przedpremierowo publikujemy jej fragmenty.

Nadchodzącą śmierć odczuwa nie tylko osłabione ciało, lecz także psychika umierającego. Gdy cierpi ktoś bliski, członkowie rodziny zastanawiają się, co mogą zrobić, aby wesprzeć go w tym trudnym czasie. W rozmowie z Medonetem ekspertka ujawniła, jak powinniśmy się zachować w takiej sytuacji i od jakich słów warto się powstrzymać.

Co mówią i widzą osoby, które zbliżają się do kresu życia? Jakie refleksje pojawiają się przed śmiercią? W rozmowie z portalem Wirtualna Polska zdradziła to dyrektorka jednego z hospicjów.

- Umierający często są w pełni świadomi. Jednak co ciekawe, zdarza się, że widzą swoich zmarłych przyjaciół, członków rodziny, a nawet ukochane zwierzęta - zdradza pielęgniarka.

- Śmierć Oli uświadomiła nam, że możemy mieć różne plany, myśleć, w jaki sposób je zrealizujemy, ale koniec może przyjść w najmniej spodziewanym momencie. Są też rzeczy, o których z rodziną się nie rozmawia - jaki chcemy mieć pogrzeb, gdzie mamy testament, ubezpieczenie, w jakim banku rachunki. Mało kto myśli o tym za życia, a przecież śmierć nie wybiera - mówi Marta Trojanowska. Razem z przyjaciółką Anną Żukowską pracują na co dzień w branży ślubnej. Niedawno ukazała się ich książka "Poradnik śmiertelnika", w której tłumaczą jak przejść przez sprawy związane ze śmiercią bliskiej osoby.

Hospicjum to też życie. Najdrobniejsze rzeczy mają tu dla nas znaczenie - mówią mi opiekunki medyczne z puckiego hospicjum. Każda z nich przeprowadziła "na drugą stronę" około tysiąca pacjentów. To "zapinanie w worek", ta toaleta pośmiertna, to szczególny moment.